Κάνοντας έναν απολογισμό των ετών στη διάρκεια των οποίων υπηρετείτε ως Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου, ποια είναι τα ζητήματα για τα οποία μπορείτε να πείτε “στόχος επετεύχθη”;
Καθώς βρισκόμαστε στο τέλος της δεύτερης χρονιάς που ολόκληρος ο πλανήτης εξακολουθεί να βρίσκεται στον κλοιό της πανδημίας, αβίαστα θα σας πω ότι ο στόχος που επετεύχθη είναι ότι τα νησιά μας έμειναν όρθια μέσα σε αυτή την πρωτοφανή υγειονομική κρίση, που γονάτισε την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία. Από το ξεκίνημα της πρώτης θητείας μας, το 2014, κληθήκαμε να διαχειριστούμε αλλεπάλληλες κρίσεις, όπως η οικονομική και πολιτική κρίση της περιόδου εκείνης, όπως η ανθρωπιστική κρίση του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος, που μπορεί να μην άγγιξε ιδιαίτερα τα νησιά των Κυκλάδων, απείλησε όμως σοβαρά τον τουρισμό σε ολόκληρη τη χώρα και κυρίως στα νησιά του Αιγαίου. Ανταπεξήλθαμε με σκληρή δουλειά, με σχέδιο και στρατηγική. Καμία όμως δεν μπορεί να συγκριθεί με την πανδημία Covid – 19. Έπρεπε να προστατεύσουμε τον πληθυσμό των νησιών μας, τις ζωές των ανθρώπων, αλλά και την οικονομία μας, για να μην καταρρεύσει ολοσχερώς ο κοινωνικός ιστός. Τα καταφέραμε. Τα αποτελέσματα που έφεραν τα νησιά μας και το 2020 – όταν μεγάλοι ευρωπαϊκοί προορισμοί δεν άνοιξαν καν – και το 2021 είναι όχι μόνο εξαιρετικά αλλά και ιστορικών διαστάσεων! Με την παγκόσμια οικονομία στην κατάσταση που σήμερα βρίσκεται, τα αποτελέσματα του Νοτίου Αιγαίου έχουν την ιστορική διάσταση που δεν επιτρέπει την σύγκριση ούτε καν με τα αντίστοιχα της χρονιάς-ρεκόρ, του 2019 και αυτό γιατί οι καταστάσεις μεταξύ 2019 και 2021 δεν έχουν τίποτα κοινό. Την ώρα που οι μύθοι των μεγάλων διεθνών προορισμών κατέρρεαν, τα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, στάθηκαν όρθια με πολύ υψηλές επιδόσεις, που φέτος ξεπέρασαν άνετα τα 3,5 εκατ. αφίξεων. Πολλά νησιά μας ξεπέρασαν ακόμη και αυτή τη χρονιά ορόσημο του 2019, την καλύτερη όλων των εποχών! Ήταν ένας άθλος που τον οφείλουμε στους νησιώτες μας που έγιναν υπόδειγμα διαχείρισης κρίσεων, ενισχύοντας τον δείκτη ωριμότητας, εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας του Νοτίου Αιγαίου στη διεθνή τουριστική αγορά, κάτι που είναι βέβαιο ότι θα το βρούμε θετικά μπροστά μας τα επόμενα χρόνια.
Υπάρχουν κάποια θέματα για τα οποία αισθάνεστε ότι θα μπορούσαν να διευθετηθούν καλύτερα; Ποιά είναι αυτά και τι νομίζετε ότι επηρέασε την καλύτερη δυνατή διευθέτηση;
Σας είπα νωρίτερα ότι η δική μας θητεία συνέπεσε με ιστορικά κρίσιμες περιόδους, όχι μόνο για τα νησιά μας, όχι μόνο για τη χώρα μας. Παγκόσμια η υγειονομική κρίση, διεθνής η ανθρωπιστική κρίση του μεταναστευτικού, η οποία, σας θυμίζω, συνέπεσε χρονικά με την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της σε πολιτικό επίπεδο. Όλα αυτά, από μόνα τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν το ιδανικό άλλοθι αδράνειας και μια καλή δικαιολογία για μέτριες επιδόσεις. Για άλλους. Όχι για μας. Πιστεύω ότι ο άνθρωπος μπορεί να εξελιχθεί μόνο κυνηγώντας αυτό που τον ξεπερνά. Εμείς επιλέξαμε να αναμετρηθούμε πολλές φορές με αυτό που κάποιοι θα χαρακτήριζαν «αδύνατον». Στις κρίσεις είδαμε τις ευκαιρίες να σπάσουμε τα στεγανά δεκαετιών και να φύγουμε επιτέλους μπροστά. Άλλωστε και ιστορικά αν το δούμε, ανέκαθεν οι περίοδοι κρίσεων λειτουργούσαν ως καταλύτες για την πρόοδο. Έτσι, δεν αφήσαμε κανένα τομέα πίσω. Όλα μπήκαν στο τραπέζι. Αυτή την ώρα, εν μέσω πανδημίας, σε ολόκληρο το Νότιο Αιγαίο είναι ενεργά 120 εργοτάξια. Αυτός και μόνο ο αριθμός τα λέει όλα. Όπως και το γεγονός ότι κάθε χρόνο το Νότιο Αιγαίο αναδεικνύεται πρωταθλητής μεταξύ όλων των Περιφερειών της χώρας στην απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων, είναι ένα ακόμη στοιχείο της εντατικής δουλειάς που γίνεται. Θα ήταν δύσκολο να απαριθμήσω συγκεκριμένα έργα, όταν μιλάμε για 50 κατοικημένα νησιά στην Περιφέρειά μας, αλλά και γιατί η σημασία κάθε έργου δεν είναι συνάρτηση του μεγέθους ή του προϋπολογισμού του, παρά της ανάγκης που καλύπτει σε κάθε νησί. Στο οδικό δίκτυο, δημοπρατήσαμε και υλοποιούμε τις ιστορικά μεγαλύτερες παρεμβάσεις που αφορούν όλα τα νησιά μας, ταυτόχρονα. Το ίδιο και στην αντιπλημμυρική προστασία. Στην υγεία, ο ιατρικός υλικοτεχνικός εξοπλισμός των δομών υγείας, με έμφαση στα νοσοκομεία μας, είναι ο καλύτερος που έχει διατεθεί στην ιστορία τους και για πρώτη φορά ενισχύουμε και με 204 γιατρούς και νοσηλευτές τις δομές υγείας. Μέχρι σήμερα έχουμε διαθέσει άνω των 20 εκατ. ευρώ, μόνο για την υγεία, με τις δομές υγείας στα νησιά μας να βρίσκονται σαφώς σε πολύ καλύτερο επίπεδο. Στην Παιδεία, δεκάδες σχολικές μονάδες έχουν συντηρηθεί σε όλα τα νησιά μας μέσα από το Ειδικό Πρόγραμμα Συντήρησης Σχολικών Μονάδων που η Περιφέρεια μας , πρώτη στην Ελλάδα σχεδίασε και υλοποιεί. Το ίδιο ακριβώς και στον αθλητισμό, όπου επίσης μέσω του Ειδικού Προγράμματος Συντήρησης Αθλητικών Εγκαταστάσεων που η Περιφέρεια μας πρώτη στην Ελλάδα σχεδίασε και υλοποιεί, δεκάδες γήπεδα έχουν ήδη παραδοθεί σύγχρονα και ασφαλή στη νεολαία μας και δεκάδες ακόμα βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής. Σε πολλά νησιά μας κατασκευάζουμε Βιολογικούς και δίκτυα ύδρευσης που τα περίμεναν δεκαετίες. Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά ακόμη. Δεν υποτιμώ τις δυσκολίες, όμως προτιμώ να μένω προσηλωμένος στο στόχο. Πάντα υπάρχει τρόπος να ξεπεραστούν τα εμπόδια όταν είσαι αποφασισμένος.
Ακούμε συχνά από το Υπουργείο Τουρισμού αλλά και από τους Δημάρχους των νησιών, ότι τα νησιά είναι έτοιμα να υποδεχθούν ψηφιακούς νομάδες. Το ίδιο συχνά όμως ακούμε για διακοπές ίντερνετ και ρεύματος. Πόσο ρεαλιστική νομίζετε ότι είναι η “πρόσκληση” ανθρώπων των οποίων η δουλειά εξαρτάται στο μέγιστο βαθμό από τη σύνδεση του διαδικτύου; Πώς κινείται η Περιφέρεια προς αυτήν την κατεύθυνση;
Οι ψηφιακοί νομάδες είναι μια τάση που κερδίζει διαρκώς έδαφος τα τελευταία χρόνια και στα επόμενα, ακόμη περισσότερο. Λόγω της πανδημίας και της ψηφιοποίησης κατά μεγάλο μέρος της οικονομίας, επεκτείνεται σε όλο και περισσότερους εργασιακούς κλάδους. Η χώρα μας προετοιμάζεται γι αυτό, με συγκεκριμένη στρατηγική για την προσέλκυσή τους. Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι βάσει των ερευνών που έχουν γίνει διεθνώς, η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της λίστας των ελκυστικότερων προορισμών για τους ψηφιακούς νομάδες παγκοσμίως. Βασικό κριτήριο για την κατάταξη των χωρών είναι η πρόσβαση στο διαδίκτυο και η ταχύτητα σύνδεσης, όπως και η διάρκεια της βίζας απομακρυσμένης εργασίας. Με δεδομένο ότι ως ισχυρό κίνητρο για να μετακινηθεί κάποιος καταγράφεται η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης σε περιβάλλοντα που θα διευκολύνουν την εξισορρόπηση μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου είναι ένας ισχυρός και πολύ ανταγωνιστικός πόλος έλξης. Οι υποδομές όσον αφορά την συνδεσιμότητα δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Περιφέρειας, ωστόσο θα σας πως είναι επαρκείς και βελτιώνονται κάθε μέρα και περισσότερο, όσο η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς.
Σε ποιό κομμάτι θεματικού τουρισμού θεωρείτε ότι πρέπει να δώσει έμφαση το Ν. Αιγαίο;
Στην Περιφέρειά μας έχουμε μια διαφορετική φιλοσοφία. Δεν προωθούμε τον τουρισμό μας σε κομμάτια. Προωθούμε τα νησιά μας ως ολοκληρωμένους προορισμούς που έχουν μια ιδιαιτερότητα που δεν συναντάται σε καμία περιοχή του κόσμου με την συχνότητα που υπάρχει στο Νότιο Αιγαίο. Αναφέρομαι στην διαφορετικότητα και στη μοναδικότητα του καθενός από τα 50 κατοικημένα νησιά μας, που μπορούν να ικανοποιήσουν κάθε απαίτηση του επισκέπτη. Στο Νότιο Αιγαίο συνυπάρχουν όλες οι μορφές τουρισμού. Ήλιος και Θάλασσα, Ναυτικός Τουρισμός, Πολιτιστικός, Συνεδριακός, Γαστρονομικός, Αθλητικός Τουρισμός, Τουρισμός Ευεξίας, Τουρισμός Τρίτης Ηλικίας, Αγροτουρισμός και Οικοτουρισμός, όλα συνυπάρχουν στο Νότιο Αιγαίο. Από εκεί και πέρα, είναι γεγονός ότι η πανδημία άλλαξε τα δεδομένα και διαμόρφωσε νέες τάσεις στον τουρισμό, που θα τις δούμε να ενισχύονται τα επόμενα χρόνια, με τους ταξιδιώτες να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας και να προτιμούν «εναλλακτικές» διακοπές . Οι εντυπωσιακές επιδόσεις των νησιών μας κατά τις δύο σεζόν της covid-19 περιόδου, όταν άλλοι ανταγωνιστικοί προορισμοί κατέρρευσαν, έδειξαν ότι το Νότιο Αιγαίο απαντά ήδη με αξιοπιστία στα ζητούμενα της εποχής, αφού τα νησιά του ανταποκρίνονται πλήρως στο νέο μοντέλο που θα κυριαρχήσει στην μετά Covid-19 εποχή. Προς αυτή την κατεύθυνση ήδη έχουμε εργαστεί εντατικά, με μετρήσιμα αποτελέσματα, με την στοχευμένη ψηφιακή καμπάνια που τρέξαμε το 2020 και το 2021. Και θα συνεχίσουμε, παρακολουθώντας συνεχώς τις νέες τάσεις της διεθνούς τουριστικής αγοράς και προσαρμοζόμενοι στα νέα δεδομένα.
Σε ποιό σημείο βρίσκεται το ζήτημα Νάξος/ΦΟΔΣΑ;
Η Κυβέρνηση αποφάσισε το 2020 να προχωρήσει στην ίδρυση ενός ενιαίου φορέα για όλα τα νησιά για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων, αφού στο συγκεκριμένο θέμα, αποκλειστικής αρμοδιότητας των Δήμων, η κατάσταση στο Νότιο Αιγαίο μόνο καλή δεν μπορούσε να χαρακτηριστεί. Στον ΦΟΔΣΑ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε., η πλειοψηφία των μετοχών βρίσκεται στα χέρια των Δήμων και το λέω αυτό γιατί αν κάποιος έπρεπε να διαμαρτύρεται έντονα αυτός είμαι εγώ, αφού βρέθηκα Πρόεδρος σε μια εταιρεία στην οποία άλλοι έχουν τον έλεγχο και επιπλέον κλήθηκα να αντιμετωπίσω σε διάστημα τριετίας τα άλυτα επι 30 χρόνια ζητήματα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων σε όλα τα νησιά!
Απο την ημέρα της ίδρυσης του φορέα και μέχρι και σήμερα, η συμπεριφορά του Δήμου Νάξου είναι τουλάχιστον ανώριμη και όσο και να λέω οτι συνηθίζω να μην κόβω γέφυρες βλέπω να συνεχίζει μια πολιτική φθηνή και ανεύθυνη.
Απο την πλευρά μας έχουμε ολοκληρώσει, παρά τα εμπόδια που μας έβαλε ο Δήμος Νάξου, την κατάθεση πλήρους φακέλου για την ένταξη σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα του σχεδίου για την δημιουργία Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στο νησί.
Εχει να κάνει με το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας την ευθύνη του απέναντι στην κοινωνία που υπηρετεί.
Πώς σκέφτεστε το δικό σας μέλλον ως ανθρώπου στα κοινά;
Μπήκα στην πολιτική γιατί δεν μου άρεσε αυτό που, ως πολίτης και επιχειρηματίας, έβλεπα έως τότε. Αναφέρομαι στις χαμένες ευκαιρίες, τις πελατειακές σχέσεις, το βλέποντας και κάνοντας. Δουλεύω σκληρά με τους συνεργάτες μου ξεριζώσω αυτές τις λογικές και πρακτικές απο τον δημόσιο βίο και σας διαβεβαιώ οτι όσο σκληρή και να είναι η αντίσταση θα το πετύχουμε. Γιατί, δουλεύουμε με πάθος.
Τα νησιά μας, τα τελευταία χρόνια, κατέκτησαν κορυφές και αυτό σε όλα τα ζητήματα. Μόλις αισθανθώ ότι δεν κινδυνεύουν να γυρίσουν πίσω, θα αποχωρήσω μόνος μου από την πολιτική και θα επιστρέψω στις δουλειές μου και την οικογένεια μου, που πρέπει να σας πω οτι μου έχουν λείψει πολύ.
