Σήμα κινδύνου εκπέμπει η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων με πολλούς αποδέκτες. Την ώρα που η μάχη στα νοσοκομεία της Σύρου, της Νάξου και της Σαντορίνης είναι άνιση, η πολιτεία οφείλει να σταθεί στα ύψος των περιστάσεων και να δώσει κίνητρα να στελεχωθούν όλα τα νησιά των Κυκλάδων. «Σε λίγο καιρό τα νησιά μας δεν θα έχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν τις υγειονομικές τους ανάγκες» επισημαίνει η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων Παναγιώτα Βούλγαρη, τονίζοντας ότι οι υγειονομικοί έχουν ξεπεράσει τα ανθρώπινα όριά τους.
Συνέντευξη στον Λάμπρο Δεμερτζή.
Προ δύο μηνών ο διοικητής του νοσοκομείου της Σύρου, ο κ. Ζουλοφός σε συνέντευξη που μας παραχώρησε ανέφερε μερικά στοιχεία τα οποία θέλαμε και να τα θέσουμε υπόψη σας. Για παράδειγμα ότι δεν υπάρχουν κενά αναισθησιολόγου στο νοσοκομείο, δεν υπάρχουν προβλήματα στο νοσοκομείο της Νάξου, δεν υπάρχουν κενά από τις αναστολές και τις μετακινήσεις προσωπικού στο νοσοκομείο της Σύρου. Θέλω την δική σας θεσμική απάντηση.
Θεωρώ ότι έχετε δώσει ήδη την απάντηση. Για να γίνονται αυτές οι μετακινήσεις και να παίρνουν συναδέλφους από το ένα νησί στο άλλο υπάρχουν κενά που πρέπει να καλυφθούν. Για αυτό ακριβώς όταν υπάρχει μια πανδημία, μπορεί να προκύψουν πρόσθετες ανάγκες, αλλά θεωρώ ότι οι ανάγκες αυτές υπήρχαν από πρίν, υπάρχουν χρόνια τώρα, είναι υποστελεχωμένα όλα τα νησιά μας. Ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε στα μεγάλα νοσοκομεία Σύρου, Νάξου, Σαντορίνης, θεωρούσα ότι αυτά δεν είχαν ανάγκη μετακινήσεων για να λειτουργήσουν. Εδώ βλέπουμε συχνές μετακινήσεις υγειονομικού προσωπικού και ιατρών. Βεβαίως η διαδικασία μετακίνησης είναι νομότυπη διαδικασία, ωστόσο το να αποδυναμώνεις ένα κεντρικό νοσοκομείο και να στελεχώνεις ένα άλλο είναι δύσκολο. Το νοσοκομείο της Σαντορίνης είναι κάτι μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, απασχολεί ιατρούς και του δημοσίου και του ιδιωτικού φορέα. Άρα έχει μια πιο ευέλικτη δομή, θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα να στελεχωθεί με προσωπικό.
Μιας και αναφερθήκαμε στην Σαντορίνη, θα θυμάστε και εσείς ότι είχαμε λιποθυμίες γιατρών μέσα στο νοσοκομείο της Σαντορίνης επειδή ήταν πάρα πολλές οι ώρες.
Υπάρχει φόρτος σε αυτά τα νησιά και ιδιαίτερα στην Σαντορίνη, το καλοκαίρι εκτοξεύεται εκατονταπλάσια ο πληθυσμός σε σχέση με τον χειμώνα. Οπότε καταλαβαίνετε είναι οι ανάγκες πολλαπλάσιες, βάζουν πλάτη οι συνάδελφοι στην Σαντορίνη, οι υγειονομικοί, το προσωπικό όλο, αλλά υπάρχουν και όρια που μπορεί να αντέξει ένας οργανισμός. Γι’ αυτό πρέπει, πριν να πεινάσουμε να μαγειρέψουμε. Γιατί τα νησιά μας είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία, έχει τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας που σημαίνει ότι εδώ ίσως κοστίζει παραπάνω η υγεία προκειμένου να απολαμβάνουν στοιχειωδώς ίδια ασφάλεια που έχει ένας πολίτης ακόμα και μιας άλλης επαρχιακής πόλης ηπειρωτικής. Η νησιωτικότητα είναι κοστοβόρα. Καλύπτουμε και τους ιπτάμενους και τις αερομεταφορές.
Που εντοπίζετε εσείς περισσότερο τις ελλείψεις, τα κενά, τις ανάγκες που υπάρχουν στις Κυκλάδες;
Πραγματικά θα πω ότι όλα τα Κυκλαδονήσια έχουν ανάγκες. Αναφερθήκαμε στα νοσοκομεία που είναι οι μεγαλύτερες δομές, κατ’ επέκταση όμως και τα κέντρα υγείας έχουν ανάγκες. Ιδιαίτερα σε νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό. Οι μικρότερες δομές επίσης, υπάρχουν νησάκια που έχουν έναν αγροτικό και αν τον έχουν, όποτε παίρνει άδεια μπορεί να υπάρχει πρόβλημα. Η διοίκηση θα σπεύσει να καλύψει κατά το δυνατόν το κενό, και η τοπική και η 2η ΥΠΕ. Θα προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα εκεί που είναι πιο οξύ. Δεν παύει όμως όταν αποδυναμώνει έναν ισχυρότερο φορέα να δημιουργείται ανάγκη, δεν περισσεύει κανείς, ιδιαίτερα τώρα με την πανδημία. Δεν περίσσευε ποτέ, πόσο μάλλον τώρα που οι ανάγκες έχουν αυξηθεί.
Θα ήθελα να σχολιάσετε το θέμα των αναστολών και το δεύτερο αλλά και σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές και τους κανονισμούς που έχει για την κάλυψη των ιατρικών αναγκών μια περιοχής, πώς θα χαρακτηρίζατε την περιοχή των Κυκλάδων, από πλευράς υγειονομικής κάλυψης;
Δεν θέλω να αδικήσω τα πάρα πολλά χρόνια προσπαθειών και των συναδέλφων του δημοσίου φορέα που προσπάθησαν να στελεχώσουν ιδιαίτερα το νοσοκομείο, αλλά και τα κέντρα υγείας. Όμως η σημερινή κατάσταση η οποία δεν θα το κρύψουμε, έχει οξυνθεί κυρίως λόγω της πανδημίας μας βρίσκει αποδυναμωμένους. Δεν θα ήμουν ευχαριστημένη να πω ότι καλά είναι τα πράγματα στις Κυκλάδες, δεν είναι καλά θέλουμε να είναι καλύτερα. Γιατί αλλάζει πάρα πολύ το πληθυσμιακό καθεστώς, υπερβολικά δυσανάλογα σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο τόπο. Άρα πρέπει η πρόβλεψή μας να υπάρχει και για αυτές τις περιόδους του καλοκαιριού που αυξάνονται υπερβολικά οι ανάγκες. Τον χειμώνα πριν την πανδημία περίπου τα καταφέρναμε. Πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν ανάγκες στα νησιά. Είναι η προσβασιμότητα που κάνει μεγαλύτερο το πρόβλημα.
Υπάρχουν διεθνείς κανονισμοί που λένε ότι για να καλύπτεται υγειονομικά μια περιοχή απαιτούνται προϋποθέσεις. Για τις Κυκλάδες τον νούμερο ένα προορισμό της χώρας τουριστικά, με τα εκατομμύρια των επισκεπτών, με τις ανάγκες που έχει το εθνικό σύστημα υγείας, λόγω της πανδημίας βλέπουμε γιατρούς να κάνουν υπερωρίες στα εμβολιαστικά κέντρα και να μην πληρώνονται. Ξέρω πως γίνετε υπερπροσπάθεια. Οι υγειονομικοί ξέρουμε πως ξεπερνούν τα όρια τους, όμως θέλω να μας θέσετε και τα διεθνή στάνταρ της ιατρικής.
Σίγουρα δεν είμαι καθηγητής να βαθμολογήσω, ούτε και κρατικός φορέας να γνωρίζω αυτά που σαν πολιτεία θα έπρεπε να φροντίζει. Έχω όμως την εικόνα και μπορώ να σας πω ότι προβλήματα έχουμε σε όλα τα νησιά, αυτό το αντιμετωπίζουμε χρόνια τώρα. Ο συγκερασμός της προσπάθειάς μας να βοηθήσουμε κάθε φορά το νησί που έχει ανάγκη, καταλαβαίνετε ότι μας φέρνει όλους σε μια αγωνία, σε μια δυσκολία. Ωστόσο δεν γνωρίζουμε τόσο καλά τις λεπτομέρειες της κάθε περιοχής. Κάθε φορά που θα παρουσιαστεί πρόβλημα δεν υπάρχει ομοιογένεια. Το να μην μπορώ να επικοινωνήσω δια ζώσης με τους συναδέλφους της Μήλου, της Κιμώλου, της Σερίφου αφού απαιτείται ημερήσιο ταξίδι, με διανυκτέρευση, κάνει ακόμα πιο δύσκολο το έργο των υγειονομικών. Οι δε μετακινήσεις όταν γίνονται βιαστικά και αιφνίδια καταλαβαίνετε πόσο πιο δύσκολο κάνει το έργο ενός συναδέλφου οικογενειάρχη, ενός γιατρού με εμπειρία, -γιατί αυτοί μετατίθενται-, ο οποίος καλείται σε μια ίσως μέρα να βρεθεί σε άλλο νησί.
Ως πότε όμως η υπερπροσπάθεια και το φιλότιμο των υγειονομικών μας θα καλύπτουν; Κάποια στιγμή θα λυγίσουν, δεν μπορεί άνθρωποι είναι. Δεν θα πρέπει και η πολιτεία κάτι να κάνει;
Εμείς περιμένουμε από την πολιτεία, αποστέλλουμε πολύ συχνά τα αιτήματά μας, προσπαθούμε. Δεν μπορώ να πω ότι έχουμε καταφέρει πολλά πράγματα. Δεν έχουμε καταφέρει αυτά που θα θέλαμε προκειμένου να είμαστε ευχαριστημένοι και να νοιώθουμε ασφαλέστεροι σε αυτό τον δύσκολο τόπο. Η προσπάθεια δεν σταματάει και η κινητοποίηση που έγινε για αυτόν τον λόγο έγινε, για να τονίσουμε την σοβαρότητα. Να τονίσουμε ότι είναι ο τόπος που αποδίδει τόσα έσοδα στο κράτος μας.
Ο ιατρικός σύλλογος στηρίζει τα αιτήματα των εργαζομένων του νοσοκομείου της Σύρου. Έτσι δεν είναι;
Βεβαίως, τα αιτήματα πάντα στην υγεία είναι κοινά. Δεν υπάρχει κάποιος που να μην θέλει να έχει υγεία στον τόπο του, να έχει δυνατότητα δημόσιας υγείας. Εδώ να τονίσω και την συμβολή των ιδιωτών στην πανδημία. Η εξωνοσοκομειακή ιατρική, γίνεται κατεξοχήν από τους γιατρούς της γειτονιάς, τους ιδιώτες γιατρούς. Καθότι την πρωτοβάθμια ακόμα δεν την έχουμε δει, αυτή την περιβόητη πρωτοβάθμια που διατυμπανίζουν πόσα χρόνια. Τώρα εγώ τυχαίνει να έχω και την ειδικότητα της πρωτοβάθμιας γενικής οικογενειακής ιατρικής, κοντεύω να βγω στην σύνταξη και ακόμα η γενική οικογενειακή ιατρική δεν έχει εφαρμογή στην χώρα μας. Έπρεπε να υπάρχει παντού πρωτοβάθμια υγεία και αν υπήρχε παντού, οι εμβολιασμοί θα γίνονταν αποκλειστικά στην πρωτοβάθμια. Τώρα αποσπούμε συναδέλφους, διευθυντές κλινικών για να βοηθήσουν το εμβολιαστικό κέντρο. Είναι αδιανόητο το πρωτοβάθμιο έργο να το εκτελούν γιατροί του δευτεροβάθμιου νοσοκομείου. Αυτό πραγματικά είναι καημός μου, το είπαμε σε όλους τους υπουργούς και στον διοικητή. Είναι πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ο εμβολιασμός. Υπάρχουν τα πρωτοβάθμια όργανα, τα κέντρα υγείας, τα πρώην ΙΚΑ. Το Κέντρο υγείας Ερμούπολης, έπρεπε αποκλειστικά να επιφορτιστεί τον εμβολιασμό, με την συνδρομή των ιδιωτών βεβαίως αφού είναι αποδεκατισμένο. Είναι άδειο από γιατρούς. Βεβαίως να συμβάλουν οι ιδιώτες προκειμένου να προχωρήσει ο εμβολιασμός. Ωστόσο το να αποσπούν γιατρούς, διευθυντές από τα νοσοκομεία προκειμένου να εκτελούν τον εμβολιασμό θεωρώ ότι είναι και υποβάθμιση των υπηρεσιών. Ένας γιατρός του δευτεροβάθμιου νοσοκομείου όπως είναι το νοσοκομείο της Σύρου, της Σαντορίνης, της Νάξου, είναι χρήσιμος εκεί που τον θέλω, όχι να τον μεταφέρω να μου κάνει το έργο της πρωτοβάθμιας. Με πονάει ιδιαίτερα γιατί ήταν αυτό που έκανα σας ειδικότητα, με πονάει ιδιαίτερα που στην χώρα μου, μετά από τόσα χρόνια δεν έχει εφαρμοστεί η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Και ήρθε η πανδημία να μας δείξει ακριβώς αυτή την ανάγκη. Ήρθε η πανδημία να μας δείξει ότι χρειαζόμαστε δημόσια πρωτοβάθμια. Αυτή την δημόσια πρωτοβάθμια που δεν έχουμε εμείς, την έχει αναλάβει ο ιδιωτικός τομέας, με το δικό του κόστος και το δικό του σταυρό και αυτός. Αλλά χωρίς δημόσιο νοσοκομείο που θα πάνε τα βαριά περιστατικά, που θα πάει αυτός που δεν μπορεί να έχει την ελάχιστη πρόσβαση σε έναν ιδιώτη;
Υπάρχει η ανάγκη να δοθούν περισσότερα κίνητρα από την πολιτεία για να στελεχωθούν τα νησιά μας που δεν έχουν τους γιατρούς για να υπάρχει αυτή η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας έτσι ώστε να μην χρειάζονται να κατευθύνονται κατευθείαν μέσα στα νοσοκομεία τα μεγάλα;
Χρειάζονται κίνητρα που θα βοηθήσουν -είτε σε τακτικό επίπεδο, κάποια βοήθεια στον χώρο είτε κάποια μόρια- που θα εξασφαλίσουν στους συναδέλφους αυτούς μετά να έχουν κάποια καλύτερη τύχη σε ένα κεντρικό νοσοκομείο. Χρειάζονται κάποια κίνητρα να σπρώξουν τους γιατρούς στη νησιωτική Ελλάδα. Αυτό είναι το πιο δύσκολο κομμάτι. Πρέπει να ομολογήσω ότι μετά από τόσους γιατρούς που έχουν φύγει στο εξωτερικό ίσως πραγματικά αρχίσουμε να δυσκολευόμαστε στο να βρούμε συναδέλφους για να έρθουν να ζήσουν στα νησιά.