Πέρασαν 80 χρόνια από τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942, τότε που η καρδιά της Ρούμελης πήρε φωτιά. Με μία άριστα οργανωμένη επιχείρηση της Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης, του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ, με τη συμβολή Άγγλων κομάντος, ανατινάχθηκε η μείζονος στρατηγικής σημασίας και πολύ καλά φυλασσόμενη γέφυρα του Γοργοπόταμου.
Η ανατίναξή της θεωρείται ως η κορυφαία αντιστασιακή πράξη κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής και μία από τις μεγαλύτερες πράξεις δολιοφθοράς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που προκάλεσε το θαυμασμό όλης της κατεχόμενης Ευρώπης. Μετά τον Γοργοπόταμο η υπόθεση της Αντίστασης έλαβε παλλαϊκό χαρακτήρα.
Χρειάστηκε να περάσουν 40 χρόνια από το κορυφαίο εκείνο γεγονός, για την αναγνώρισή της Εθνικής Αντίστασης από την ελληνική Πολιτεία, με το νόμο 1285/1982, της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου και να καθιερωθεί παράλληλα η 25η Νοεμβρίου ως «Ημέρα Πανελλαδικού Εορτασμού της Εθνικής Αντίστασης των Ελλήνων κατά των κατοχικών δυνάμεων (Γερμανικών, Ιταλικών και Βουλγαρικών) την περίοδο 1941-1944».
Η επέτειος αυτή αποτελεί εκδήλωση ελάχιστου φόρου τιμής σε όλους εκείνους, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, που αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν ή έπεσαν ηρωικά στον αγώνα του λαού μας στα μαύρα χρόνια της κατοχής.
Η επιλογή του ελληνικού λαού να συνεχίσει μετά το έπος του 1940 την Αντίστασή του στον κατακτητή, ήταν επιλογή Ελευθερίας. Οι πολεμιστές του αλβανικού μετώπου και των οχυρών του Ρούπελ, όπως και σύσσωμος ο ελληνικός λαός, που βρέθηκε κάτω από τη φασιστική και ναζιστική μπότα, ένιωσαν στα πέτρινα μα ηρωικά εκείνα χρόνια πιο ελεύθεροι από όσους στις μέρες μας καρπώνονται τα οφέλη της δοσμένης ελευθερίας τους, θεωρώντας την αυτονόητο δικαίωμά τους.
Οι νησιώτες εκείνης της εποχής, εδώ στα Κυκλαδονήσια, στη Σύρο, τη Νάξο, τη Μήλο, τη Σαντορίνη, την Τήνο, τη Μύκονο, την Πάρο, την Αντίπαρο, πολέμησαν τον κατακτητή, όχι μόνο με το αίμα που έχυσαν εκατοντάδες παλικάρια τους στο μέτωπο, αλλά και με τις ηρωικές πράξεις της οργανωμένης μα και αυθόρμητης αντίστασης στους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές στα χρόνια της διπλής κατοχής. Πολλοί από τους πρωταγωνιστές, πραγματικοί μαχητές, αγνοί αγωνιστές, κυνηγημένοι αργότερα γιατί ήταν κομμουνιστές, εκτελεσμένα από τους Ναζί παλικάρια, λησμονήθηκαν για πολλά χρόνια, δεν υπήρχαν πουθενά σαν να τους κατάπιε ο χρόνος, σαν κάποιοι να τους διέγραψαν απ’ την ιστορική μνήμη.
Εκείνους όλους τιμούμε σήμερα, τους γνωστούς και άγνωστους κυκλαδίτες αγωνιστές της Αντίστασης στον κατακτητή, τον νεαρό 23χρονο παριανό Νικόλα Στέλλα, που τον απαγχόνισαν οι ναζί στην πλατεία του Τσιπίδου της Πάρου στις 21 Μαΐου 1944, τα 14 εκτελεσμένα από τους ναζί παλικάρια στη Μήλο τον Φεβρουάριο του 1943, τους 5 Σαντορινιούς αγωνιστές, που εκτελέστηκαν στο χωριόΒουρβούλο στις 29 Απριλίου 1944. Μαζί τους στη μνήμη έρχονται οι οχτώ χιλιάδες νεκροί άμαχοι από την πείνα στη Σύρο, οι 1000 νεκροί από την πείνα στα σμυριδοχώρια της Νάξου, τα παιδιά της κατοχής, τρεις γενιές που χάθηκαν.
«Ορκίζομαι στη μνήμη των νεκρών παιδιών της γενιάς μου να πω την αλήθεια χωρίς φόβο και πάθος, γράφει ο Συριανός καθηγητής Ευάγγελος Ρούσσος και συνεχίζει : «εμείς εδώ στη μέση του Αιγαίου ζήσαμε τέσσερα χρόνια δίχως κρέας και ψάρι, σαράντα μέρες δίχως μπουκιά ψωμί στο στόμα μας κι οχτώ μήνες δίχως σταγόνα λάδι στο σπίτι μας, ο κεφαλικός σου φόρος στην Κατοχή. Δώδεκα χρόνων παιδί, σκελετωμένο, με κόκκινες βούλες στο δέρμα από την αβιταμίνωση, με την ψώρα να σε τρώει και με τις ανοιγμένες πληγές πασαλειμμένες με θειάφι…».
Κι εμείς εδώ, «στο σήμερά μας», χάρη σ’ Αυτούς έχουμε την Ελευθερία μας δεδομένη. Η Ελευθερία, όμως, είναι ένας ατέλειωτος, ασταμάτητος, διαρκής αγώνας, για την κατάκτηση και τη διαφύλαξή της, είναι πανανθρώπινη αξία, είναι το ιδανικό που κυνηγάμε. Ίσως βιώνουν την ελευθερία περισσότερο όσοι τη στερούνται πιο πολύ, γιατί είναι αυτοί που, ανήμποροι να ζήσουν στα δεσμά, είναι έτοιμοι να θυσιάσουν και την ίδια τη ζωή τους για την ελευθερία.
Είθε να υπάρχει ακόμη στις μέρες μας, φλογερός στην ψυχή μας, τέτοιος βαθύς πόθος για λεφτεριά, ώστε να καταφέρουμε να αντισταθούμε σε όλους τους κινδύνους που καιροφυλακτούν και τη ροκανίζουν με επικίνδυνες πρακτικές και συμπεριφορές.Γιατί «Η ανώτατη αρετή δεν είναι να είσαι ελεύθερος, παρά να μάχεσαι για την ελευθερία», όπως γράφει ένας ελεύθερος άνθρωπος, ο Νίκος Καζαντζάκης.
Μέρα μνήμης η σημερινή κι ας πέρασαν 80 χρόνια από κείνο το μαύρο χειμώνα του 1941-1942. Κι αν κάποιοι σήμερα προσπαθούν να μας τον θυμίσουν, με την «ακρίβεια Μητσοτάκη» να εξοντώνει τα λαϊκά νοικοκυριά, με τα κατ’ όνομα «καλάθια του νοικοκυριού» στάχτη στα μάτια της αισχροκέρδειας, που γιγαντώνεται με την ανοχή-συμμετοχή της κυβέρνησης και την τροφοδοτεί, υπονομεύοντας παράλληλα με θράσος αυτούς τους ίδιους τους δημοκρατικούς θεσμούς, η απάντηση είναι και πάλι μία, όπως και τότε.
ΑΝΥΠΟΧΩΡΗΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, ΑΛΛΑΓΗ
Κατερίνα Γιαννακά
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής
ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου-Κυκλάδες
