Εργαζόμενοι που μένουν σε κοινόβια, που εργάζονται χωρίς αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, χωρίς συλλογικές συμβάσεις. Αυτή την εικόνα μεταφέρει η πρόεδρος του Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Επισιτισμού Τουρισμού Ξενοδοχείων και Συναφών Επαγγελμάτων Επαρχίας Θήρας Κυκλάδων. Η Βάσω Μαριόλη σημειώνει πως ενώ οι εποχικοί απασχολούμενοι προσλαμβάνονται για να εργαστούν με συγκεκριμένες συνθήκες και ωράρια, στην πορεία αναγκάζονται να εργάζονται ακόμη και ανασφάλιστοι! Την ίδια στιγμή σημειώνει πως ακίνητα για να μείνουν δεν υπάρχουν και όσα βρίσκονται τα πληρώνουν «χρυσάφι».
Συνέντευξη στον Λάμπρο Δεμερτζή
Θα έλεγε κανείς ότι βλέποντας την εικόνα του τουρισμού, έχουμε ένα ωραίο πλοίο και κάποιους που τραβάνε μια γαλέρα που θυμίζει άλλες εποχές, πολύ άσχημες για τους εργαζόμενους στον κλάδο του επισιτισμού του τουρισμού που έχει σχέση και με τα ξενοδοχεία και με τα εστιατόρια. Τι εικόνα έχετε εσείς;
Αρκετός κόσμος ήρθε στο νησί. Εγώ πιστεύω ότι εκτός από τους τουρίστες οι πιο πολλοί ήταν ντόπιοι και εργαζόμενοι για να αναζητήσουν δουλειά. Γιατί αυτή η πληρότητα που μας παρουσίασαν στην τηλεόραση δεν ξέρω πού την είδαν. Εγώ για παράδειγμα μένω στο Καμάρι και εδώ και σε άλλες περιοχές ακόμα ασβεστώνουν τα ξενοδοχεία. Δεν έχει ξεκινήσει η σεζόν. Από εκεί και πέρα για να φτάσουμε σε αυτό που λέτε, ξεκινάει μια σεζόν που ελπίζουμε να πάει από το καλό στο καλύτερο, βλέπουμε πάρα πολλές αναζητήσεις εργασίας σε προσωπικό που δεν έχει γυρίσει, λένε ότι ψάχνουν να βρουν 50 χιλιάδες εργαζόμενους πανελλαδικά. Δεν λένε γιατί δεν βρίσκεται ο εργαζόμενος.
Θέλω να σταθούμε λιγάκι σε αυτό που είπατε νωρίτερα σχετικά με τις πληρότητες. Δηλαδή, ήταν μια εικόνα που δεν έχει απόλυτη σχέση με την πραγματικότητα για την Σαντορίνη; Οι πληρότητες που λέγανε ότι είναι στο 90 με 95% ;
Αν λένε στα ανοιχτά ξενοδοχεία ίσως το πιάνει το ποσοστό, αλλά δεν είναι όλα τα ξενοδοχεία και τα καταλύματα ανοιχτά ακόμα στην Καλντέρα στην Οία και σε όλα τα συναφή, Ακρωτήρι… Υπάρχουν και στα Φυρά και Κρατεράδο και προς το Καμάρι, τα οποία ακόμα ετοιμάζονται ή δεν έχουν πάρει ακόμα ούτε το 1/3 του προσωπικού.
Πάμε στο θέμα των υπαλλήλων. Διάβαζα κάτι πολύ ωραίο και νομίζω αντικατοπτρίζει την κατάσταση που και εσείς βιώνετε. Έλεγε κάποιος δεν βρίσκω εργαζόμενους και του απαντάει ένας άλλος, αν πλήρωνες… Έτσι είναι τα πράγματα;
Φυσικά και έτσι είναι τα πράγματα. 1ον πληρώνεις ένα ποσό που φέτος λένε για παράδειγμα μια καμαριέρα 1300 ευρώ, δεν σου λέει πενθήμερο – οκτάωρο, δεν σου λέει αν θα είναι 7 μέρες την εβδομάδα, δεν σου λέει αν το πόστο σου είναι ένα και μπαίνοντας μέσα, ξεκινώντας την πορεία σου για την σεζόν είναι αλλά αντί άλλων.
Δεν διασφαλίζονται από κανονισμούς και νομοθεσία από το Υπουργείο Εργασίας όλα αυτά;
Εμείς το παλεύουμε για αυτό λέμε να υπάρχει η συλλογική σύμβαση εργασίας, για αυτό λέμε να διαβάζει ο καθένας τι υπογράφει στην σύμβασή του και μετά όταν θα μπει μέσα στο ξενοδοχείο και θα δει όλα αυτά καλό είναι μαζί με το σωματείο του ή την επιθεώρηση εργασίας ή στον ίδιο τον εργοδότη να πει ότι εμείς συμφωνήσαμε αυτά. Μέχρι εκεί θα δουλέψω.
Πώς γίνεται; Όταν κάποιος/α πιάσει δουλειά ως καμαριέρα θα υπογράψει συλλογική σύμβαση εργασίας, θα υπογράψει ατομική σύμβαση, θα υπογράψει φλατ σύμβαση;
Υπάρχουν και εργοδότες που σου λένε σε προσλαμβάνω με την συλλογική σύμβαση εργασίας. Και αυτό είναι που ζητάμε εμείς. Υπάρχει όμως και η περίπτωση να σου πει θα δουλέψεις οκτάωρο, αλλά θα σε δηλώσουμε τετράωρο και θα στα δώσω μαύρα. Και αν διαφωνήσεις, ούτε τα άσπρα ούτε τα μαύρα θα πάρεις στο τέλος. Δηλαδή εκτός από τους εσωτερικούς χώρους μπορεί να κάνεις και το πλυντήριο και χίλια ακόμα πράγματα μέσα σε ένα πόστο και γι’ αυτό ο κόσμος δυσανασχετεί. Δεύτερον, εμείς λέμε ότι πρέπει να προσέξει ο εργαζόμενος εκτός από την πεντάμηνη ή εξάμηνη σύμβαση, μην σου πει έλα να υπογράψουμε για ένα- δύο μήνες και μετά τα ξαναβλέπουμε.
Τι πάει να πει τα ξαναβλέπουμε; Ανάλογα με το αν θα έχει δουλειά;
Ανανεώνει μετά την σύμβαση αλλά εσύ χάνεις τα δικαιώματα σου στο επίδομα, στο δώρο, σε όλα αυτά. Και αν βρει και κάποιον άλλον που να του κάνει περισσότερα μπορεί και να του πει ξέρεις δεν σε χρειάζομαι άλλο.
Πως προστατεύεται ο εργαζόμενος σε αυτή την περίπτωση;
Με την επιθεώρηση εργασίας και με την συμμετοχή και την ενημέρωσή του, με την συζήτηση στο σωματείο του. Πρέπει να κοιτάξει τι θα υπογράψει και από εκεί και πέρα να μην συμβιβαστεί.
Η Σαντορίνη μαζί με την Μύκονο αποτελούν την κορυφή του τουρισμού, που σημαίνει ότι και οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε αναζήτηση εργασίας ή έχουν ήδη έρθει σε αυτά τα δύο νησιά. Όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι που έρχονται εκεί και αναζητούν εργασία στον επισιτισμό, στον τουρισμό γνωρίζουν τις παγίδες που ενδεχομένως κρύβουν είτε από την στιγμή που θα κλείσουν ένα σπίτι ή ένα δωμάτιο για να μείνουν; Γιατί ακούμε πολλά πράγματα, ότι μένουν σε κοντέινερ, σε αποθήκες.
Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα με την διαμονή και την ακρίβεια της διαμονής. Ξεκινώντας με έναν μισθό που τα 1300 αν βάλετε 1200, 1100 ανάλογα την περιοχή και τι συμφωνία θα κλείσει κάποιος σου λέει είναι μεγάλο ποσό. Σκεφτείτε όμως ότι αυτό το ποσό είναι σαν να παίρνεις 600 ευρώ γιατί πρέπει να καλύψεις και τον χειμώνα που θα έρθει. Είσαι εποχικός. Με αυτή την αύξηση που έκαναν τώρα που υποτίθεται από 663 πήγε 713 ευρώ. Τι είναι αυτό; 31,85 την μέρα από 29,62 δηλαδή 2 ευρώ. Τα δύο ευρώ είναι το ένα εισιτήριο ή η βενζίνη να πας στην δουλειά στην Σαντορίνη. Να πας σε μια κοντινή απόσταση, πώς θα γυρίσεις; Θα μείνεις εκεί;
Όταν ένας εργαζόμενος παίρνει 1300 ευρώ τι ενοίκιο δίνει στην Σαντορίνη;
Κοιτούσα τις αγγελίες εδώ στην Σαντορίνη και βλέπω αγγελία για σπίτι με δυνατότητα καταβολής προκαταβολής των ενοικίων όλης της σεζόν. Στην καλύτερη περίπτωση ένα δύχωρο σπιτάκι με 500 ευρώ και δεν σας βάζω το νερό και το ρεύμα που είναι πανάκριβα, για 6 μήνες βγαίνουν 3.000 ευρώ. Αν πάρεις τέλος σεζόν 6,500 ευρώ, τι θα μείνει για να περάσει κάποιος με αυτά τα 1200 που θα βγάλει το ταμείο ανεργίας στην καλύτερη περίπτωση επειδή είναι μόνο 3 μήνες σε εμάς που είμαστε πιο πολλά χρόνια στον τουρισμό, δηλαδή σε όσους συμπληρώσουν 400 μέρες που έχουν πάρει ταμείο ανεργίας από εκεί και πέρα παίρνουν μόνο 3 μήνες ταμείο ανεργίας. Δεν παίρνουν 6 μήνες. Το ταμείο ανεργίας πήγε λέει από 407 ευρώ στα 438 ευρώ. Τι θα καλύψεις με αυτό; Τι θα καλύψεις με όλα αυτά όταν δώσεις εδώ τώρα καλοκαίρι 500 ευρώ σε ένα σπίτι;
Και αυτή η τιμή είναι χωρίς την διατροφή. Έξοδα τα οποία έχει ένας άνθρωπος που ζει. Γιατί αν θέλεις 500 ευρώ στα 1200, προφανώς θα πρέπει να τρως και κάτι καθημερινά για να μπορέσεις να ζήσεις.
Στην καλύτερη των περιπτώσεων στις εργασίες δίνουν και ένα γεύμα.
Βέβαια δεν καλύπτονται οι ανάγκες ενός ανθρώπου με ένα γεύμα.
Φυσικά. Από εκεί και πέρα όμως οι αγγελίες συνεχίζουν και λένε ψάχνουμε άτομα να συγκατοικήσουμε για να μοιραστούν τα έξοδα. Άλλη αγγελία λέει, υπάρχει στο νησί κατάστημα που να έχει φαγητό προσιτό στον εργαζόμενο για να πάει να φάει;
Υπάρχει κατάστημα να είναι προσιτό για τον εργαζόμενο;
Υπάρχουν 2-3 σε όλο το νησί. Το θέμα είναι οι λύσεις που ψάχνει ο εργαζόμενος για να μπορέσει να μείνει στο νησί.
Άρα όλα αυτά κάνουν δύσκολες τις συνθήκες για έναν εργαζόμενο να δουλέψει στην Σαντορίνη.
Εάν δεν είναι φιλοξενούμενος από το ξενοδοχείο ή το εστιατόριο που εργάζεται είναι πάρα πολύ δύσκολο. Πώς μπορεί να επικεντρωθεί και να βγάλει την δουλειά της σεζόν σε ανθρώπινες συνθήκες και διαβίωσης; Εκτός από τις συνθήκες δουλειάς που τώρα που δεν θα υπάρχει προσωπικό, και μακάρι να βρεθεί προσωπικό, δεν θα επιβαρυνθεί ο άλλος ο συνάδελφος να βγάλει αυτή την δουλειά που θα έχει; Θα αναγκαστεί να δουλέψει και το 10ωρο και το 12ωρο και δεν είναι μόνο ότι κάποιες φορές δεν θα πληρωθεί αλλά πόσο θα αντέξει;
Ζητήματα πληρωμών υπάρχουν;
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν, απλώς ο κόσμος δεν εμπιστεύεται εύκολα, γιατί στο τέλος δεν τηρούνται οι συμφωνίες.
Αυτή την στιγμή υπάρχει αναζήτηση εργαζομένων αλλά δεν βρίσκουν;
Ναι δεν έρχονται. Γιατί στο νησί υπάρχει το ακριβό ρεύμα, το νερό πανάκριβο γιατί το νερό μας δεν πίνεται οπότε αναγκαστικά θα αγοράσεις. Μετά την πανδημία και τώρα με τον πόλεμο έχουν γίνει όλα πανάκριβα. 2,50 ευρώ για ένα κιλό ντομάτες. Πόσες σαλάτες να βγάλεις να φας; Απλά καθημερινά πράγματα που δεν μπορεί να βγάλει πέρα ο εργαζόμενος. Πρέπει και οι μισθοί και οι συνθήκες εργασίας και η διαβίωση και η διαμονή του ανθρώπου αυτό το τρίπτυχο να είναι αρμονικό για να μπορέσει να βγάλει μια σεζόν. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια από όλους και από αυτούς που νοικιάζουν τα σπίτια και τους εργοδότες να γίνει μια προσπάθεια να κρατήσουν τον κόσμο στο νησί. Υπάρχει ανάγκη από τον κόσμο να δουλέψει αλλά να δουλέψει με ανθρώπινες συνθήκες και όχι να μένουν 3- 4 άτομα μαζί. Να υπάρχουν ανθρώπινες συνθήκες.