Διεθνές SOS για τις Κυκλάδες
Την ανησυχητική πορεία καταστροφής του μοναδικού τοπίου και του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος των Κυκλάδων αναδεικνύει η πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) για τον θεσμό των υπό απειλή μνημείων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς της οργάνωσης Europa Nostra. Η υποψηφιότητα Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου, ως περιπτώσεις αντιπροσωπευτικές της δραματικής αλλαγής που συντελείται τα τελευταία χρόνια στις Κυκλάδες, προκρίθηκε στη βραχεία λίστα του θεσμού, με τα τελικά αποτελέσματα να ανακοινώνονται τον Απρίλιο.
Η πρόταση που υπέβαλε η ΕΛΛΕΤ για τα «7 πιο απειλούμενα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης το 2024» («7 Most Endangered 2024») της Europa Nostra αφορά το σύνολο των Κυκλάδων. «Οι Κυκλάδες, φημισμένες για τη μοναδική γοητεία και τον πλούσιο πολιτισμό τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πληθώρα προκλήσεων που θέτει η έξαρση της τουριστικής ανάπτυξης και η ανεξέλεγκτη δόμηση. Παρά την οικονομική ανάπτυξη που επιτυγχάνεται, δημιουργείται παράλληλα και πλήθος περιβαλλοντικών, πολιτιστικών και κοινωνικών ζητημάτων, όπως η υποβάθμιση των φυσικών πόρων, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η λειψυδρία, τα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων και οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Τα νησιά κινδυνεύουν να χάσουν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα, καθώς η ταχεία τουριστική οικοδόμηση απειλεί να επισκιάσει την εγγενή ομορφιά τους», αναφέρει το κείμενο της υποψηφιότητας.
«Ειδικά οι μικροί νησιωτικοί προορισμοί των Κυκλάδων δέχονται σημαντική πίεση από τον υπερτουρισμό, σε όρους επιβάρυνσης των υποδομών και αυξανόμενης ζήτησης για φιλοξενία. Η ζήτηση για κτίρια εκτός των ορίων των οικισμών είναι πολύ μεγάλη και η κατασκευή χωρίς προηγούμενο. Τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής αποκαλύπτουν σταθερή αύξηση των νέων οικοδομικών αδειών, από 916 το 2018 σε 1.280 το 2022. Τα δομημένα τετραγωνικά μέτρα, που αυξάνονται από 291.722 τ.μ. το 2018 σε 419.232 τ.μ. το 2022, υπογραμμίζουν την εντατικοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Μέσα σε μόλις τέσσερα έτη τα νέα τετραγωνικά που χτίστηκαν στα νησιά των Κυκλάδων διπλασιάστηκαν, έως και τριπλασιάστηκαν», εκτιμά η ΕΛΛΕΤ. Ως παράδειγμα της ανεξέλεγκτης οικοδόμησης και τουριστικοποίησης των νησιών, η ΕΛΛΕΤ αναφέρει τη δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές, η οποία εξαφανίζει την αγροτική γη και το ίχνος της στο κυκλαδικό τοπίο (αναβαθμίδες, αγροτικές υποδομές, μονοπάτια). Η ΕΛΛΕΤ επέλεξε τρία νησιά ως χαρακτηριστικά της συντελούμενης αλλαγής, τη Σίφνο, τη Σέριφο και τη Φολέγανδρο.
kathimerini.gr