Δυσπρόσιτα και απρόσιτα τα νησιά για τους εκπαιδευτικούς
Προ των πυλών ο κίνδυνος να μένουν κλειστές σχολικές μονάδες ελλείψει εκπαιδευτικών
Κατερίνα Γιαννακά
Την ώρα που η κυβέρνηση ψηφίζει στη Βουλή το αντισυνταγματικό νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, δώρο στους κολεγιάρχες, αποκαλύπτεται ότι 3.000 περίπου αναπληρωτές εκπαιδευτικοί παραιτήθηκαν ή δεν παρουσιάστηκαν να αναλάβουν υπηρεσία κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά.
Σύμφωνα με πληροφορίες εκπαιδευτικών ιστοσελίδων που αντλούν τα στοιχεία τους από τη «Διαύγεια», αλλά και δημοσίευμα στην εφημερίδα «Αυγή», μόνο τη Δευτέρα 4/3/2024 αναρτήθηκαν στη «Διαύγεια» οι ανακλήσεις προσλήψεων 761 αναπληρωτών εκπαιδευτικών, οι οποίοι, είτε δεν παρουσιάστηκαν να αναλάβουν υπηρεσία, είτε παραιτήθηκαν αφού ανέλαβαν υπηρεσία.
Οι περισσότεροι από αυτούς τους εκπαιδευτικούς δεν παρέμειναν στη θέση τους λόγω των δυσχερών συνθηκών διαβίωσης που αντιμετώπισαν στις περιοχές που διορίστηκαν, κυρίως παραμεθόριες ή νησιωτικές κι αυτό την ίδια ώρα που χιλιάδες εκπαιδευτικοί περιμένουν επί χρόνια να διοριστούν έστω και ως αναπληρωτές.
Στις δυσχερείς συνθήκες είναι το υψηλό κόστος διαβίωσης που οφείλεται στην πρωτοφανή ακρίβεια, πολλαπλάσια από την υπόλοιπη χώρα, που παρατηρείται στα νησιά, στις δυσκολίες ανεύρεσης στέγης ακόμη και για 9 μήνες, στο χαμηλό μισθό που δεν καλύπτει τις βασικές ανάγκες.
Το Υπουργείο Παιδείας, αλλά και η κυβέρνηση συνολικά, αδιαφορούν παντελώς για την ουσία του προβλήματος, ενώ γνωρίζουν τις αιτίες που το προκαλούν, παρ’ όλον ότι καθημερινά αυτό διογκώνεται. Ελλοχεύει πλέον ο κίνδυνος να κλείνουν σχολικές μονάδες ελλείψει εκπαιδευτικών και μάλιστα σε τουριστικά νησιά, τα οποία έχουν καταστεί όχι μόνο δυσπρόσιτα, αλλά και απρόσιτα για έναν υπάλληλο. Το μόνο μέτρο που επισείει το Υπουργείο Παιδείας είναι να στρέφεται εναντίον όσων δεν παρουσιάζονται ή παραιτούνται, αποκλείοντάς τους επί διετία από το δικαίωμα επαναδιορισμού.
Πέραν αυτού όμως η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακύρωσε και το νόμο σύμφωνα με τον οποίο η Τοπική Αυτοδιοίκηση στα νησιά είχε τη δυνατότητα να χορηγεί σε νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς ένα ετήσιο επίδομα, για την κάλυψη κάποιων από τις υπέρογκες δαπάνες διαβίωσής τους.
Στη νησιωτική Ελλάδα είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής του άρθρου 101, παρ. 4, που υποχρεώνει τη διοίκηση κατά την άσκηση της πολιτικής της να λαμβάνει υπόψη της τα προβλήματα που προκαλούνται από τη νησιωτικότητα.
Στην Παιδεία απαιτείται άμεσα και πριν είναι αργά, πριν βρεθούμε μπροστά στον κίνδυνο να μη λειτουργούν σχολικές μονάδες ελλείψει εκπαιδευτικού προσωπικού, η θεσμοθέτηση για τους εκπαιδευτικούς οικονομικών και βαθμολογικών κινήτρων, ώστε να μην είναι ο διορισμός στα νησιά αποτρεπτικός παράγοντας, αλλά ελκυστικός.
Η νησιωτικότητα επιβάλλει το «Ισοδύναμο» στην Παιδεία για τους εκπαιδευτικούς που διορίζονται σε νησιά, ώστε ο εκπαιδευτικός να έχει τις ίδιες οικονομικά προϋποθέσεις ως προς τη διαβίωσή του με οποιαδήποτε άλλη περιοχή της χώρας. Στα πλαίσια εφαρμογής του «ισοδύναμου» επιβάλλεται η λήψη άμεσων μέτρων όπως: 1) Η επέκταση του θεσμού των δυσπρόσιτων σχολείων σε όλα τα νησιά και ιδιαίτερα σε εκείνα που είναι τουριστικοί προορισμοί. 2) Η θεσμοθέτηση ειδικών κινήτρων, βαθμολογικών και οικονομικών, για τους εκπαιδευτικούς που διορίζονται στα νησιά, αλλά και για την παραμονή τους σε αυτά ικανό χρονικό διάστημα. 3) Η πρόβλεψη αυξημένων μορίων εντοπιότητας για την προσέλκυση ντόπιων εκπαιδευτικών. 4) Φορολογικές απαλλαγές σε νησιά μέχρι 3.000 κατοίκους, αντίστοιχες με τις προβλεπόμενες για τους μόνιμους κατοίκους. 5) Να ισχύει το μεταφορικό Ισοδύναμο και για τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε νησιά. 6) Για το βασικό πρόβλημα εξεύρεσης ανθρώπινης και προσιτής οικονομικά στέγης επιβάλλεται η άμεση θεσμοθέτηση μέτρων όπως η επιδότηση του ενοικίου, η διάθεση από την Πολιτεία ή την Αυτοδιοίκηση δωρεάν ή με συμβολικό ενοίκιο κατοικιών σε εκπαιδευτικούς.
Η λειτουργία των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων πρέπει στα νησιά να προσδιορίζεται όχι με βάση των αριθμών των παιδιών, αλλά με αποκλειστικό όρο να μη στερείται κανένα νησιωτόπουλο το δημόσιο αγαθό της παιδείας στην προσχολική αγωγή, την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στον τόπο μόνιμης κατοικίας του ανεξάρτητα από τον αριθμό των μαθητών.
Κανένα νησιωτικό σχολείο χωρίς δάσκαλο και κανένας νησιώτης μαθητής, σε όποιο νησί κι αν ζει, χωρίς ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και μόρφωση.
Κατερίνα Γιαννακά
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ
Περιφέρειας Ν. Αιγαίου
Αν/τρια Συντονίστρια Τμήματος Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής