Με δεδομένο ότι η κατάθλιψη είναι η ψυχιατρική διαταραχή με το μεγαλύτερο κοινωνικό κόστος για τις ανεπτυγμένες χώρες, προέκυψε η ανάγκη συλλογής στοιχείων σχετικά με το ρόλο της διατροφής στην κατάθλιψη, διεύρυνση των συστάσεων σε πάσχοντες με συμβουλές σχετικές και με τη διατροφή που ακολουθούν, καθώς και σχετική καθοδήγηση της μελλοντικής ψυχιατρικής περίθαλψης.
Ερευνητές, με επικεφαλής την δόκτορα Καμίλ Λασάλ του Τμήματος Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας του University College του Λονδίνου (UCL), αξιολόγησαν στοιχεία για 41 δημοσιευμένες έρευνες πάνω στη σχέση διατροφής και κατάθλιψης. Σύμφωνα με τις βρετανικές «Guardian» και «Independent», τα στοιχεία αφορούν σχεδόν 33.000 άτομα σε πέντε χώρες, από τους οποίους κανείς δεν είχε διαγνωσμένη κατάθλιψη στην έναρξη της κάθε μελέτης.
Σκοπός αυτής της έρευνας ήταν να συνθέσει τη σχέση μεταξύ της ποιότητας της διατροφής, η οποία μετρήθηκε χρησιμοποιώντας μια σειρά προκαθορισμένων δεικτών, με τα καταθλιπτικά συμπτώματα. Οι μελέτες εξέταζαν την καθημερινή συνήθεια υγιεινής διατροφής σε σχέση με τα συμπτώματα κατάθλιψης ή την κλινική κατάθλιψη. Η σχετική δημοσίευση έγινε στο περιοδικό βιολογικής ψυχιατρικής “Molecular Psychiatry”,
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της νέας αυτής διεθνούς επιστημονικής μελέτης, η κατανάλωση του λεγόμενου «junk food» (πρόχειρο φαγητό), αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης κατάθλιψης, ενώ αντιθέτως η υγιεινή διατροφή και ιδιαίτερα η μεσογειακή διατροφή, μειώνει αυτόν τον κίνδυνο.
Στη συστηματική αυτή ανασκόπηση περιλήφθηκαν συνολικά 20 διαχρονικές και 21 εγκάρσιες μελέτες. Αυτές οι μελέτες χρησιμοποίησαν μια σειρά από διαιτητικά μέτρα, όπως: Διαφορετικά μέτρα τήρησης της μεσογειακής δίαιτας, δείκτη υγιεινής διατροφής (HEI) και εναλλακτικών θεραπειών (AHEI), οι διαιτητικές προσεγγίσεις για τη διακοπή της υπέρτασης και ο διαιτολογικός φλεγμονώδης δείκτης.
Οι πιο επιτακτικές αποδείξεις βρέθηκαν σχετικά με τη μεσογειακή διατροφή και των περιστατικών κατάθλιψης, καθώς με τη χρήση διαφόρων δεικτών και διασταυρούμενων ενδείξεων, υποδείχθηκε μεταξύ άλλων, μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ υγιεινής διατροφής και κατάθλιψης.
Η μετα-ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση τροφών με πολλά λίπη και ζάχαρη, καθώς και επεξεργασμένων τροφών, οδηγεί σε συστημική φλεγμονή όλου του σώματος, η οποία έχει για τον ανθρώπινο οργανισμό παρόμοιες επιπτώσεις με αυτές του καπνίσματος, της παχυσαρκίας, της ρύπανσης και της έλλειψης άσκησης.
Πιο συγκεκριμένα, και σε ό,τι αφορά την κατάθλιψη, τα στοιχεία δείχνουν ότι η κακή διατροφή μπορεί όχι μόνο να επιδεινώσει, αλλά και να πυροδοτήσει την ψυχική αυτή νόσο. Όσοι από την άλλη, ακολουθούν συστηματικά τη μεσογειακή διατροφή ως καθημερινή διατροφική συνήθεια, έχουν κατά μέσο όρο –με βάση τα στοιχεία- 33% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση πολλών φρούτων, λαχανικών και οσπρίων μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή στο σώμα άρα και τα συμπτώματα της κατάθλιψης, καθώς τα τελευταία σχετίζονται με τον βαθμό φλεγμονής του οργανισμού.
Η επικεφαλής της έρευνας, Καμίλ Λασάλ, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, δήλωσε: «Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία μεταφέροντας φλεγμονώδη μόρια στον εγκέφαλο, ενώ μπορεί να επηρεάσει επίσης και τους νευροδιαβιβαστές, τα μόρια που ρυθμίζουν την ψυχική διάθεση».
Συμπερασματικά, η υιοθέτηση της συνήθειας της υγιεινής διατροφής, ιδιαίτερα μιας παραδοσιακής μεσογειακής διατροφής ή η αποφυγή μιας διατροφής τύπου «junk food», φαίνεται να παρέχει κάποια προστασία κατά της κατάθλιψης στις σχετικές μελέτες παρατήρησης. Αυτό, όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, παρέχει μια εύλογη βάση για την αξιολόγηση του ρόλου των διαιτητικών παρεμβάσεων για την πρόληψη της κατάθλιψης, καθώς μετά και τη νέα μελέτη, ενισχύεται η πεποίθηση ότι οι συμβουλές περί διατροφής πρέπει να συνοδεύουν την ψυχιατρική.