Φίλιπ Κόριγκαν: Η βιώσιμη διαχείριση του νερού στην Ίο

Βασιζόμενος σε ιστορικά παραδείγματα και την εμπειρία του από την Ίο και άλλες περιοχές της Μεσογείου, ο Φίλιπ παραθέτει κάποιες ενδιαφέρουσες προτάσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας στο δύσκολο αυτό ζήτημα.

To άρθρο του Φίλιπ

Η ξηρασία και η λειψυδρία είναι πλέον συνηθισμένα φαινόμενα σε παγκόσμια κλίμακα. Καθώς τα φαινόμενα αυτά είναι έντονα και στην Ίο, είναι χρήσιμο να αντλήσουμε έμπνευση από επιτυχημένα παραδείγματα διαχείρισης νερού από άλλες περιοχές και ιστορικές περιόδους και να λάβουμε προληπτικά μέτρα για να προστατεύσουμε τους πολύτιμους υδάτινους πόρους της Ίου.

Έχετε ακούσει για το αρχαίο υδάτινο δικαστήριο της Βαλένθια, το “Tribunal de les Aigües”; Για πάνω από χίλια χρόνια, αυτός ο θεσμός εξασφάλισε τη δίκαιη κατανομή των σπάνιων υδάτινων πόρων, αποδεικνύοντας τη δύναμη της διακυβέρνησης που βασίζεται στην κοινότητα.

Δείτε το εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=bw1cbpMRtEU

Ο κοινωνικός φιλόσοφος Ρόμαν Κρζναρίκ υποστηρίζει ότι αυτό το μοντέλο “κοινών”, όπου οι κοινότητες δημιουργούν κανόνες για την κοινή χρήση των πόρων, προσφέρει πολλές ελπίδες για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης.

Ο Κρζναρίκ προτείνει την κλιμάκωση αυτής της προσέγγισης, επαναφέροντας τη διαχείριση του νερού στα χέρια των πολιτών, ώστε να εξασφαλιστεί η δίκαιη και βιώσιμη χρήση αυτού του πολύτιμου πόρου προς όφελος όλων· https://www.youtube.com/watch?v=ZoRWwu7IK1o

Στην Ίο η μείωση των βροχοπτώσεων, σε συνδυασμό με μη βιώσιμες πρακτικές, έχει οδηγήσει σε μείωση των υδάτινων πόρων μας. Η υπερεξόρυξη των υπόγειων υδάτων και οι ανεξέλεγτες γεωτρήσεις θα οδηγήσουν στην εξάντληση του υδροφόρου ορίζοντα και θα βλάψουν τα ευαίσθητα οικοσυστήματά μας.

Στην Τήνο, τον Αύγουστο του 2024, πραγματοποιήθηκε συνάντηση για το πιεστικό ζήτημα της λειψυδρίας στο νησί, συγκεντρώνοντας κατοίκους, γεωλόγους, περιβαλλοντολόγους και άλλους ενδιαφερόμενους για να ανταλλάξουν πληροφορίες και να εξετάσουν πιθανές λύσεις.

Συζητήθηκαν διάφορες λύσεις, όπως η συλλογή ομβρίων υδάτων, η επαναχρησιμοποίηση λυμάτων και η πιθανή χρήση αφαλατώσεων. Η συνάντηση λειτούργησε ως πλατφόρμα για την ευαισθητοποίηση, την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερομένων ομάδων και την εξερεύνηση ενός εύρους επιλογών για την αντιμετώπιση των υδάτινων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Τήνος https://www.youtube.com/live/6s1C__w23mg

Η πορεία που ακολουθούμε μας οδηγεί σε αυξανόμενη εξάρτηση από ενεργοβόρες αφαλατώσεις, μια προσωρινή λύση με σημαντικά περιβαλλοντικά μειονεκτήματα.

Εμπνευσμένος από το Tribunal de les Aigües και τη συμμετοχή της κοινότητας που είδαμε στην Τήνο, πιστεύω ότι μια συνεργατική, κοινοτικά καθοδηγούμενη προσέγγιση είναι απαραίτητη για να διασφαλίσουμε το υδάτινο μέλλον της Ίου.

Να πώς προτείνω να προσαρμοστούμε:

Συμμετοχή των Τοπικών Κοινωνιών: Δημιουργία κοινοτικών συμβουλίων για το νερό, που θα περιλαμβάνουν κατοίκους, επιχειρήσεις και τον Δήμο.

Χρήση Παραδοσιακών Τεχνικών: Επανεισαγωγή βιώσιμων τεχνικών συλλογής νερού, όπως οι λίθινοι αναβαθμοί του έργου Med-RESET, που εφαρμόστηκαν με επιτυχία για αιώνες στην Ίο και άλλα νησιά.

Υπεύθυνη Χρήση Γης : Να μην επιτρέψουμε να επαναληφθεί αυτό που συνέβη στην περιοχή Ράχες Παππά στην Ίο, όπου ένας από τους μεγαλύτερους υγρότοπους του νησιού υπέστη σοβαρή ζημιά και ρέματά που τον τροφοδοτούσαν μπαζώθηκαν για να κατασκευαστεί ξενοδοχείο. Δείτε το εδώ: https://save-ios.gr/raches-pappa/

Αποκατάσταση Οικοσυστημάτων: Μπορούμε να δημιουργήσουμε μικροκλίματα που ενθαρρύνουν τις βροχοπτώσεις και να αποκαταστήσουμε τον φυσικό υδατικό κύκλο. Δείτε το Climate Water Project, όπου ο συγγραφέας συζητά την επαναφορά των βροχών σε μια περιοχή: https://climatewaterproject.substack.com/…/restoring…

Εκπαίδευση και Ευαισθητοποίηση: Ευαισθητοποίηση ως προς τη λειψυδρία και την υπεύθυνη χρήση του νερού μεταξύ των κατοίκων και των επισκεπτών.

Το σωματείο μας επιδιώκει να συμμετέχει ενεργά σε έργα που προάγουν τη βιώσιμη διαχείριση του νερού. Το έργο Med-RESET τον επόμενο μήνα επικεντρώνεται στην αποκατάσταση και κατασκευή παραδοσιακών πέτρινων φραγμάτων (σουβάλες) κατά μήκος του ρέματος Μαυρουδή. Αυτές οι κατασκευές βοηθούν στην αναπλήρωση των αποθεμάτων του υδροφόρου ορίζοντα, στη μείωση των κινδύνων πλημμύρας και ξηρασίας και στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Δείτε περισσότερες πληροφορίες εδώ: https://www.boulouki.org/souvales

Με τη συνεργασία όλων, μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα υδάτινο μέλλον για την Ίο που θα σέβεται το περιβάλλον, την φυσική και πολιτιστική μας κληρονομιά, καθώς και τις ανάγκες της κοινότητας.