Κάθε μήνα οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ αποκαλύπτουν δεκάδες φορολογικές απάτες στον ΦΠΑ. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, η Υπηρεσία Ελέγχου Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων ολοκλήρωσε 142 έρευνες για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται 150 νέες έρευνες.
Μετά τους ελέγχους η Εφορία προχώρησε στην απενεργοποίηση 123 ΑΦΜ. Πρόκειται για φυσικά και νομικά πρόσωπα που χαρακτηρίζονται, ως «εξαφανισμένοι έμποροι». Το 2021 είχαν απενεργοποιηθεί 139 ΑΦΜ και το 2020 144 ΑΦΜ για απάτες στον ΦΠΑ.
Με τις απώλειες στο ΦΠΑ να ανέρχονται σε 3,2 δισ. ευρώ ετησίως, η ΑΑΔΕ σφίγγει συνεχώς τον κλοιό γύρω από τα κυκλώματα ενεργοποιώντας νέα ψηφιακά «όπλα» όπως ηλεκτρονικά βιβλία myDATA, προσυμπληρωμένες δηλώσεις ΦΠΑ, ψηφιακό δελτίο αποστολής, διασύνδεση ταμειακών με POS και ΑΑΔΕ.
Την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε προτείνει στα κράτη μέλη μια σειρά μέτρων για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος ΦΠΑ της ΕΕ με σκοπό να καταστεί το σύστημα αποτελεσματικότερο για τις επιχειρήσεις και ανθεκτικότερο στην απάτη με την υιοθέτηση και την προώθηση της ψηφιοποίησης. Η πρόταση της E.E. αποσκοπεί επίσης στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η ανάπτυξη της οικονομίας των πλατφορμών όσον αφορά τον ΦΠΑ.
Η Κομισιόν προτείνει δράσεις που θα βοηθήσουν τα κράτη-μέλη που χάνουν 93 δισ. ευρώ το χρόνο από τις απάτες ΦΠΑ να εξασφαλίσουν επιπρόσθετα έσοδα από τον φόρο έως και 18 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ παράλληλα θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, να αναπτυχθούν.
Ηλεκτρονική τιμολόγηση
Στο επίκεντρο των προτάσεων της Κομισιόν βρίσκεται η ηλεκτρονική τιμολόγηση σε πραγματικό χρόνο για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
Το νέο σύστημα εισάγει την ψηφιακή αναφορά σε πραγματικό χρόνο (DRR) για σκοπούς ΦΠΑ με βάση την ηλεκτρονική τιμολόγηση, η οποία θα δώσει στα κράτη μέλη τις πληροφορίες που χρειάζονται για να ενισχύσουν την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ (ιδίως της απάτης τύπου «καρουζέλ»). Η μετάβαση στην ηλεκτρονική τιμολόγηση θα συμβάλει στη μείωση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ κατά 11 δισ. ευρώ ετησίως και στη μείωση του διοικητικού κόστους αλλά και του κόστους συμμόρφωσης για τους συναλλασσόμενους της ΕΕ κατά περισσότερο από 4,1 δισ. ευρώ ετησίως τα επόμενα δέκα χρόνια.
Οι προτάσεις διασφαλίζουν επίσης ότι τα υφιστάμενα εθνικά συστήματα συγκλίνουν σε ολόκληρη την ΕΕ και ανοίγουν τον δρόμο για τα κράτη μέλη που επιθυμούν να δημιουργήσουν εθνικά συστήματα ψηφιακής υποβολής στοιχείων για το εγχώριο εμπόριο κατά τα επόμενα έτη. Όπως σημειώνεται στην έκθεση της Ε.Ε. τα κράτη μέλη που καταγράφουν συνεχώς τα υψηλότερα κενά ΦΠΑ (η Ρουμανία, η Ελλάδα, η Λιθουανία και η Ιταλία) είναι μεταξύ εκείνων που εισήγαγαν ή ανακοίνωσαν την εισαγωγή ψηφιακών αναφορών (myDATA).
Πώς θα εφαρμοστεί το μέτρο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης
Όλες οι επιχειρήσεις θα είναι υποχρεωμένες να μπορούν να εκδίδουν και να λαμβάνουν ηλεκτρονικά τιμολόγια για ενδοκοινοτικές συναλλαγές με βάση το ευρωπαϊκό πρότυπο για την ηλεκτρονική τιμολόγηση (EN 16931). Αυτά θα είναι σε μια δομημένη μορφή ηλεκτρονικού τιμολογίου (XML, UBL, PDF/A3 κ.λπ.) και όχι σε μορφή PDF.
Για τις εγχώριες συναλλαγές, τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να καταργήσουν την υποχρέωση των πελατών να αποδέχονται την ηλεκτρονική τιμολόγηση από τους προμηθευτές τους για να βοηθήσουν στην υιοθέτηση της εγχώριας ηλεκτρονικής τιμολόγησης.
Επίσης, τα κράτη δεν θα χρειάζεται πλέον να ζητούν έγκριση από την ΕΕ για υποχρεωτική εγχώρια ηλεκτρονική τιμολόγηση.
Τα κράτη μέλη ενδέχεται να εξακολουθούν να υιοθετούν τις δικές τους μορφές, αλλά θα ενθαρρύνονται να ακολουθήσουν ή να συγκλίνουν προς το EN 16931 για να βοηθήσουν στη μακροπρόθεσμη εναρμόνιση των συστημάτων αναφοράς της ΕΕ.
Υποχρεωτική απαίτηση ενδοκοινοτικής ψηφιακής αναφοράς B2B (DRR)
Το καθεστώς ψηφιακής αναφοράς ενδοκοινοτικών προμηθειών (ISC) θα εισαχθεί για όλες τις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μη κατοίκων, από το 2028. Αυτά τα δεδομένα θα υποβληθούν πρώτα στις εθνικές φορολογικές αρχές για άμεση ενοποίηση σε μια κοινή βάση δεδομένων της ΕΕ.
Η χρήση χάρτινων τιμολογίων θα είναι δυνατή μόνο σε περιπτώσεις όπου τα κράτη μέλη τα επιτρέπουν.
