Η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), συμμετέχει στο πρόγραμμα «Κάτω από το τοπίο: Θηρασιά 2021-2022», μελετώντας τα δομικά υλικά των ιστορικών υπόσκαφων οικιών της Αγριλιάς, ο οποίος είναι ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς της χώρας.
Ο πετρολόγος Δρ. Χρήστος Παπατρέχας, μελετά στο πολωτικό μικροσκόπιο του εργαστηρίου «ΛΙΘΟΣ» της ΕΑΓΜΕ, δείγματα κονιαμάτων και επιχρισμάτων από τον υπόσκαφο οικισμό. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα της πετρολογικής – ορυκτολογικής μελέτης, φέρνουν για πρώτη φορά στο φως, τα δομικά υλικά του φυσικού περιβάλλοντος που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των υπόσκαφων οικιών με τη μοναδική αρχιτεκτονική, τη χαρακτηριστική λειτουργικότητα και προσαρμογή στο φυσικό τοπίο.
Τα αδρανή υλικά που παρατηρούνται είναι κυρίως θραύσματα κίσσηρης, ηφαιστιτών, καθώς και κρυσταλλικά θραύσματα χαλαζία, πλαγιοκλάστων, πυροξένων κ.α., ενώ η συγκολλητική ύλη συνίσταται από υπερλεπτόκοκκο ασβεστίτη καθώς και λεπτομερή θραύσματα κίσσηρης και κρυστάλλων.
Το έργο συνδιοργανώνουν το «Μπουλούκι — Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης», ο Δήμος Θήρας και η Κοινότητα Θηρασίας. Στις 28-30 Μαΐου 2021 θα πραγματοποιηθεί η εναρκτήρια δράση του προγράμματος, η «Συνάντηση Κάτω από το Τοπίο». Πρόκειται για τριήμερο συλλογικής εργασίας κατά το οποίο η ομάδα, οι μαθητές και εκπαιδευτικοί του σχολείου της Θηρασιάς, φοιτητές και εκπαιδευτές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, καθώς και άλλοι συμμετέχοντες από τη Θηρασιά και τη Θήρα θα καθαρίσουν το κεντρικό μονοπάτι του υπόσκαφου οικισμού της Αγριλιάς.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα «Κάτω από το Τοπίο: Θηρασιά 2021-22» τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Επιτροπής UNESCO και του Τ.Ε.Ε. Πραγματοποιείται σε συνεργασία με την ΕΦΑ Κυκλάδων, το Εργαστήριο Τεχνικών Υλικών του ΕΜΠ, το Εργαστήριο «Λίθος» της ΕΑΓΜΕ, την Α.Σ.Κ.Τ. και το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του ETH Zürich και έχει την υποστήριξη του J.M.Kaplan Fund. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε από την επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος: https://el.underthelandscape.net/
Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό από την έρευνα του Δρ. Χρήστου Παπατρέχα στο εργαστήριο «Λίθος» της ΕΑΓΜΕ:
Εικ.2: Δείγμα κισσηροδέματος (μακροσκοπική φωτογραφία)
Εικ.3
Εικ.4
Εικ.3 & 4: πολωτικού μικροσκοπίου (Nicols //, x 25. Παρατηρούνται θραύσματα ποικίλων διαστάσεων κίσσηρη, καθώς και θραύσματα ηφαιστιτών. Οι διαστάσεις των θραυσμάτων αδρανών υλικών κυμαίνονται 0.5mm έως και 2cm. Τα αδρανή υλικά που καταγράφονται είναι σε μεγάλο ποσοστό (>80%, εκτίμηση) θραύσματα κίσσηρης, ενώ των ηφαιστιτών το ποσοστό συμμετοχής είναι σαφώς μικρότερο. Το υλικό συγκόλλησης συνίσταται από υπερλεπτόκοκκο ασβεστίτη καθώς και λεπτομερή (λίγων μm) θραύσματα κίσσηρης και κρυστάλλων.
Εικ.5: Εικόνα πολωτικού μικροσκοπίου (Nicols X, x200), παρατηρείται η συγκολλητική ύλη των αδρανών υλικών αποτελούμενη από ασβεστιτικό υλικό. Το αδρανές υλικό που παρατηρείται είναι κρύσταλλος πυρόξενου με διαστάσεις περίπου 150μm.
Εικ.6: Ο Δρ. Χρήστος Παπατρέχας ο οποίος κάνει την πετρολογική – ορυκτολογική μελέτη στα δομικά υλικά της Αγριλιάς στη Θηρασιά.
