Η ανακύκλωση στο νησί μας, «κολλάει»… Και «κολλάει» γιατί τα «κλιμάκια των Αθηνών» που υποτίθεται ότι γνοιάζονται για την ανακύκλωση στα νησιά μας (στην Νάξο και στις Μικρές Κυκλάδες), δεν αποφασίζουν να δώσουν απάντηση στην υπόθεση-πρόβλημα που ταλανίζει πέντε νησιά. Και συγκεκριμένα: Η Ελληνική Εταιρεία Ανακυκλώσεως κάνει –κατά το κοινώς λεγόμενο- γαργάρα το θέμα! Ουδεμία απάντηση στο σχετικό για την εκκίνηση της ανακυκλώσεως στο νησί μας αίτημά του, έχει λάβει εδώ και ένα μήνα, ο Δήμος Νάξου & Μικρών Κυκλάδων…
Ψάχνει για …ιδιώτες!!!
Απευθύνει προσκλήσεις σε προσωπικό περίοδο. Καλεί τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν τα δικαιολογητικά τους. Την ίδια ώρα, ουδεμία ενημέρωση παρέχει στον Δήμο Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, παρότι εδώ και τουλάχιστον ένα μήνα (της) έχει υποβάλει σχετικό αίτημα.
Για ποια επανεκκίνηση της ανακυκλώσεως μπορούμε (υπό αυτές τις …προϋποθέσεις) να κάνουμε λόγο;
Το μεγάλο ζητούμενο δεν είναι η Ανακύκλωση. Είναι η σωστή αποκομιδή των απορριμμάτων και των στερεών αποβλήτων. Το νομοθετικό πλαίσιο το οποίο από καιρού εις καιρόν αλλάζει μπορεί να ανταποκριθεί στην πρόκληση που ακούει στο όνομα «Δήμος-Πόλη Καθαρή!»; Οι κατά τόπους δήμοι είναι σε θέση να διώξουν από τις πόλεις μέσα τα απορρίμματα;
Ο πολίτης στις μικρές και μεγάλες πόλεις εδώ και αρκετά έτη προβληματίζεται εντονότατα… Ο πολίτης δεν θέλει να βλέπει την πόλη που ζει σκουπιδοφορτωμένη…
Γνωρίζει πολύ καλά ο πολίτης ότι τα κατά καιρούς προγράμματα για την Ανακύκλωση δεν έπιασαν (κατά το κοινώς λεγόμενο) φωτιά…
Γνωρίζει πολύ καλά ο (απλός) πολίτης ότι οι δήμοι χρειάζονται «χέρια» αρκετά στον τομέα διαχειρίσεως των απορριμμάτων και πως «χέρια» δεν έχουν…
Ανακύκλωση σημαίνει περισσότεροι οι νέοι (χρωματιστοί) κάδοι στους δρόμους. Τούτο το τελευταίο …συνεπάγεται περισσότερα απορριμματοφόρα και, κατ’ επέκταση περισσότερους οδηγούς.
Ο νέος νόμος (του Κράτους) για την Ανακύκλωση, δεν κάνει λόγο για ενίσχυση των δήμων σε στελεχικό (εργατικό) προσωπικό…
Οι δήμοι σε ό,τι αφορά στην σωστή αποκομιδή των απορριμμάτων έχουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Τους καλύπτει ο νέος για την Ανακύκλωση νόμος;
Χωρίς αμφιβολία ο νέος (για την Ανακύκλωση) νόμος φέρνει αλλαγές σε ολόκληρο το πλαίσιο διαχειρίσεως απορριμμάτων, οι οποίες θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργία των επιχειρήσεων, των δήμων (ΟΤΑ), αλλά και των νοικοκυριών. Σε αυτές τις νέες αλλαγές είναι αποφασισμένη να επενδύσει η σημερινή κυβέρνηση; Και θέτουμε το συγκεκριμένο ερώτημα, γιατί εξ όσων γνωρίζουμε, οι «πάγιες και διαρκείς ανάγκες» των δήμων στον τομέα της καθαριότητας καλύπτονται «αποσπασματικά» με βάση τις κείμενες (νομοθετικές) διατάξεις.
Θα επενδύσει και πώς όμως; Γιατί η ΕΕΑΑ κωλυσιεργεί;
Ξεκαθαρίζουμε: Το υφιστάμενο καθεστώς των συμβασιούχων (που «συντηρεί» και η νυν κυβέρνηση) στον τομέα της αποκομιδής των απορριμμάτων, δεν λύνει το πρόβλημα. Δυστυχώς.
Δήμος 10.000 κατοίκων σημαίνει συγκεκριμένο όγκο απορριμμάτων. Και άρα, συγκεκριμένο αριθμό απασχολουμένων στην «Καθαριότητα». Το αυτό ισχύει και για τον δήμο των 15.000 ή 20.000 κατοίκων κ.ο.κ.
Γρίφος… / Οι διαχειριστές των ΚΔΑΥ…
Πολυσύνθετος, ο εν λόγω νευραλγικός τομέας.
Καλοδεχούμενοι οι τέσσερεις ή οι πέντε ή έξι διαφορετικοί κάδοι ανακυκλώσεως!
Καλοδεχούμενα και τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών!
Ναι, τα …χρειάζεται όλα αυτά η Ανακύκλωση (για να γίνει όπως πρέπει). Θα γίνει , όμως;
Χωρίς την επιβεβλημένη κάλυψη των «πάγιων και διαρκών» αναγκών του τομέα καθαριότητας των δήμων, η (πολυδιαφημιζόμενη) Ανακύκλωση σε «σέρνεται» στους χρωματιστούς κάδους που θα κοσμούν τους δρόμους των μικρών και των μεγάλων πόλεων.
Χωρίς την επιβεβλημένη κάλυψη των «πάγιων και διαρκών» αναγκών του τομέα καθαριότητας των δήμων, η Ανακύκλωση δεν πρόκειται να αποδώσει τον (αναμενόμενο) καρπό και για λογαριασμό –πρωτίστως- του πολίτη.
Χωρίς την επιβεβλημένη κάλυψη των «πάγιων και διαρκών» αναγκών του τομέα καθαριότητας των δήμων, ο πολίτης θα εξακολουθεί να έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο καθημερινά με το φαινόμενο των σκουπιδοφορτωμένων κάδων.
Και τι θα γίνει εάν ελλείψει επαρκούς στελεχώσεως του τομέα καθαριότητας, χρειαστεί οι διαχειριστές των ΚΔΑΥ να καλύψουν τα τυχόν κενά που θα παρουσιαστούν στην αποκομιδή και διαλογή των απορριμμάτων; Θα έχουμε «αλμυρές» εργολαβίες, προφανώς. Τούτο το τελευταίο, μήπως θα πειθαναγκάσει τα κατά τόπους δημοτικά συμβούλια να προχωρήσουν σε αύξηση του τέλους των δημοτικών τελών (για τα απορρίμματα);
Στο μεταξύ, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υποστηρίζουν πως περίπου 2.000.000 τόνοι απορριμμάτων που θάβονται ετησίως θα μπορούσαν να ανακυκλωθούν, με πρόσθετα έσοδα περί τα 150 εκατ. ευρώ για το οικοσύστημα της ανακυκλώσεως.
Ο νέος νόμος φέρνει αλλαγές σε ολόκληρο το πλαίσιο διαχειρίσεως απορριμμάτων, οι οποίες θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργία των επιχειρήσεων, των δήμων (ΟΤΑ), αλλά και των νοικοκυριών.
Ταυτόχρονα, επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος -κατά το δυνατόν, καθώς τα περιθώρια καλύψεως των κοινοτικών απαιτήσεων στενεύουν-, ώστε να μην επιβαρυνθεί η Ελλάδα με νέα πρόστιμα από την Commission (σ.σ.: («Κομισιόν» είναι ένα Ευρωπαϊκό πολιτικό όργανο με έδρα τις Βρυξέλλες. Στην ουσία είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει ως στόχο να προασπίζει τα συμφέροντα των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Η λέξη Κομισιόν προέρχεται από το Commission européenne, είναι γαλλικής προέλευσης και σημαίνει επιτροπή.
Η Κομισιόν ιδρύθηκε το 1951 και είναι το σημαντικότερο θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως σε πολιτικό επίπεδο.
Ο ρόλος της είναι συμβουλευτικός, καθώς προτείνει νομοθετήματα προς ψήφιση τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο, όσο και Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.
Η Κομισιόν έχει όμως και εκτελεστικό ρόλο, καθώς είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή των Ευρωπαϊκών νομοθετημάτων και οδηγιών).
Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετέχουν όλα τα κράτη – μέλη της Ενώσεως με έναν εκπρόσωπο που λέγεται επίτροπος.
Η εικόνα της χώρας δεν έχει πληγεί μόνο από το γεγονός πως σχεδόν το 80% των απορριμμάτων εξακολουθεί να πηγαίνει στις χωματερές. Μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκε εξαιτίας των εξωραϊσμένων στοιχείων που προωθούσε επί χρόνια στις κοινοτικές υπηρεσίες!
Καίριο ρόλο στην εφαρμογή του νέου νόμου για την ανακύκλωση θα έχει ο Εθνικός Οργανισμός Ανακυκλώσεως (ΕΟΑΝ), ο οποίος λειτουργεί εδώ και χρόνια αλλά όπως διευκρινίζεται διαθέτει μόλις τέσσερεις μόνιμους υπαλλήλους και άλλους επτά με σύμβαση! Το νέο οργανόγραμμα του ΕΟΑΝ προβλέπει πως θα απασχολεί 54 υπαλλήλους, αφού θα εποπτεύει τόσο τα συστήματα εναλλακτικής διαχειρίσεως, όσο και το σύνολο της αγοράς για την τήρηση των προβλέψεων της νέας νομοθεσίας.
Μια πρώτη γεύση από το νέο πλαίσιο για την ανακύκλωση θα έχουν καταναλωτές και επιχειρήσεις από την 1η Ιανουαρίου, οπότε και επιβάλλεται τέλος 0,03 ευρώ για κάθε λεπτή πλαστική σακούλα, το οποίο θα αυξηθεί σε 0,07 ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2019. Στόχος του μέτρου είναι η μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλας, που σήμερα φτάνει τις 400 ανά κάτοικο ετησίως, και να φτάσει τις 90 ανά κάτοικο μέχρι το 2020.
Η κυβέρνηση δηλώνει ότι έχει όραμα σε ό,τι αφορά στην Ανακύκλωση (απορριμμάτων). «Εμείς δίνουμε το πλαίσιο, το παράδειγμα, το έναυσμα, δίνουμε το όραμα προς την ανακύκλωση και την κοινωνία της ανακύκλωσης», δηλώνουν οι της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο νέος νόμος που ψηφίστηκε προ ολίγων ωρών προβληματίζει έντονα του δήμους που θα πειθαναγκαστούν τώρα να μπουν σε νέες διαδικασίες πάνω που πίστεψαν πως με την δημιουργία των ΚΔΑΥ θα λύσουν το (…αιώνιο) πρόβλημα (που ακούει στο όνομα «διαχείριση απορριμμάτων»)…
Ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που προβλέπει την προσαρμογή της χώρας μας στην κοινοτική νομοθεσία για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων.
Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου τάχθηκαν ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι. Καταψήφισαν ΝΔ και ΚΚΕ, ενώ η Ένωση Κεντρώων δήλωσε «παρών».
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος, με αφορμή δημοσιεύματα σχετικά με την τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση, διέψευσε κατηγορηματικά ότι δίνεται παράταση για την ανάρτηση δασικών χαρτών για περιοχές που η προθεσμία είχε λήξει στις 25 Σεπτεμβρίου. Παράλληλα, διευκρίνισε, προ μηνών, ότι η παράταση ενός μηνός που δίνεται με την τροπολογία, αφορά στις διοικητικές μόνο υπηρεσίες για την εξέταση πρόδηλων σφαλμάτων, ώστε να αξιολογήσουν τις αιτήσεις για να είναι πλήρεις μέχρι τέλη Δεκεμβρίου. «Αν δώσουμε παράταση στις αναρτήσεις που έχουν κλείσει στις 25 Σεπτεμβρίου δεν θα ξεκινήσει η διαδικασία δομήσεως και δεν θα ξεκολλήσει η αναπτυξιακή διαδικασία. Και οι 120 δήμοι έχουν στείλει τα στοιχεία για τις αναρτήσεις. Ήδη ξεκινήσαμε την ανάρτηση δασικών χαρτών νέων περιοχών και εκεί πλέον δίνουμε προτεραιότητα», ανέφερε ο κ. Φάμελλος.
Δεν βλέπει ότι «κολλάει»;…
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος χαρακτήρισε μονόδρομο την εναλλακτική διαχείριση σκουπιδιών και αποβλήτων και πρόσθεσε ότι «η οδός της ανακύκλωσης είναι πλέον κυρίαρχο μοντέλο, οικονομικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πολιτικά». Όπως ανέφερε ο κ. Φάμελλος, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν ενταχθεί στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων 20.000 από αυτούς που τα διαχειρίζονται, όταν -όπως είπε- πριν αναλάβει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ήταν μόλις 2.000. «Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο με κίνητρα και αντικίνητρα για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Θα πληρώνουμε με βάση όσα πετάμε. Όποιος πετάει λιγότερα, θα πληρώνει και λιγότερα», επισήμανε. Ακόμα, υποστήριξε ότι οι ΟΤΑ ενισχύονται και θεσμικά και χρηματοδοτικά με περίπου 10 εκατ. ευρώ από το ειδικό πρόγραμμα επενδύσεων, ώστε να επικαιροποιήσουν τα σχέδια τους για τη διαχείριση της ανακυκλώσεως.
Ποιο κυρίαρχο μοντέλο;
Δεν βλέπει το αρμόδιο καθ’ ύλην υπουργείο, ότι η ανακύκλωση στα νησιά μας «κολλάει» στην Ελληνική ΅Εταιρεία Ανακυκλώσεως;
Αναφερόμενος στην επιβολή τέλους για τη χρήση πλαστικής σακούλας, ο κ. Φάμελλος εκτίμησε ότι τα έσοδα θα είναι περίπου 40 με 50 εκατ. ευρώ και πρόσθεσε ότι το πού θα πηγαίνουν, διευκρινίζεται στο ΦΕΚ που έχει δημοσιευτεί.
Η διαχείριση… / Περί αφαιρέσεως της αρμοδιότητας…
Για αναγκαίο σχέδιο επιβίωσης έκανε λόγο ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Δημαράς, τονίζοντας ότι η χώρα μας έμεινε πίσω σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης. «Στόχος του νομοσχεδίου είναι η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Να μην πετάμε τίποτα. Να υπάρξει συλλογική οργάνωση της κοινωνίας με βασικούς φορείς την Τοπική Αυτοδιοίκηση», τόνισε ο κ. Δημαράς. Ακόμα, μίλησε για σχέδιο επιβίωσης επισημαίνοντας ότι «στην Ελλάδα ανακυκλώνεται μόλις το 16% όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι στο 27%». «Παρά το ότι η ΝΔ στην Επιτροπή ψήφισε “ναι” επί της αρχής γιατί είναι υπέρ της βελτίωσης της ανακύκλωσης, είμαστε αναγκασμένοι να καταψηφίσουμε γιατί δεν μας καλύπτουν οι αλλαγές στις οποίες προχώρησε ο υπουργός», υποστήριξε ο εισηγητής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Χρήστος Μπουκώρος κάνοντας λόγο για νομοσχέδιο υπέρμετρα γραφειοκρατικό.
Ο εισηγητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Γιώργος Αρβανιτίδης τάχθηκε υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου που, όπως είπε, είναι συνέχεια του προηγούμενου νόμου του 2001 της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και συμπλήρωσε ότι μετά από 16 χρόνια βεβαίως και χρειάζονται βελτιωτικές αλλαγές. Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκε το ΚΚΕ, με τον ειδικό αγορητή του Μανώλη Συντυχάκη να υποστηρίζει ότι υπηρετεί μόνο τις επενδυτικές επιδιώξεις του κεφαλαίου και των επιχειρηματικών ομίλων.
Για νομοσχέδιο που εξορθολογίζει το κόστος λειτουργίας της ανακύκλωσης και στηρίζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση, δίνοντας τον καθοριστικό ρόλο στους δήμους, μίλησε ο ειδικός αγορητής των ΑΝΕΛ, Γιώργος Λαζαρίδης.
Ο Γιάννης Σαρίδης, ειδικός αγορητής της Ένωσης Κεντρώων, δήλωσε «παρών», υποστηρίζοντας ότι η τροποποίηση του προηγούμενου νόμου που ήταν μνημείο κακής νομοθέτησης και απέτυχε είναι μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, ωστόσο εξέφρασε επιφυλάξεις ως προς την αποτελεσματικότητά της. Θετικό χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο Γιώργος Αμυράς, ειδικός αγορητής του Ποταμιού, σημειώνοντας ότι υπάρχουν επιμέρους ενστάσεις ως προς τον εξορθολογισμό των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και πρόσθεσε ότι είναι ανάγκη να περάσουμε από τα λόγια στην πράξη.
Προ ετών, (Νοέμβριος 2014) οι Οικολόγοι Πράσινοι, για την Ανακύκλωση, υπό τον γενικό τίτλο «Ενίσχυση της Ανακυκλώσεως και βελτίωση της διαχειρίσεως των αποβλήτων… Και η κοροϊδία έχει τα όριά της», σημείωναν:
Η προσπάθεια της κυβερνήσεως να αφαιρέσει την αρμοδιότητα του σχεδιασμού της διαχειρίσεως των αποβλήτων από τους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού είναι προφανής.
Είναι τυχαίο ότι με ρύθμιση του «Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης», (αρθ. 94) που κατατέθηκε στη Βουλή, οι Δήμοι δεν επιτρέπεται να ασχολούνται με τη διαχείριση των αποβλήτων τους και τους επιβάλλεται να περιορίζονται μόνο στην συλλογή και μεταφορά τους;
Είναι τυχαίο ότι με το Σχέδιο Νόμου για την «Ενίσχυση της Ανακύκλωσης και βελτίωση της Διαχείρισης των Αποβλήτων», (αρθ. 17) γίνεται υποχρεωτική -από συμβουλευτική- η γνώμη του ΥΠΕΚΑ για το περιεχόμενο των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ);
Είναι τυχαίο ότι με το ίδιο σχέδιο νόμου δίνεται η δυνατότητα στο ΥΠΕΚΑ, με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου» να καταρτίζει ειδικό σχέδιο δράσης για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων παρακάμπτοντας τις Περιφέρειες και τους Περιφερειακούς Φορείς Διαχείρισης (ΠΕΣΔΑ);
Είναι τυχαίο ότι όλα αυτά συμβαίνουν λίγο πριν λήξει η προθεσμία για την αναθεώρηση των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της χώρας και την ακύρωση των τεσσάρων εργοστασίων στην Περιφέρεια Αττικής;
Είναι τυχαίο ότι παρατηρείται μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση στις διαδικασίες αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ;
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση βιάζεται να κατοχυρώσει τις φιλοεργολαβικές επιλογές που έχει διασφαλίσει με τους προς αναθεώρηση ΠΕΣΔΑ, ανεξάρτητα αν η συγκεκριμένη τεχνολογία που έχει υιοθετηθεί σε όλους τους ΠΕΣΔΑ δεν ικανοποιεί τις νομικές υποχρεώσεις της χώρας που τίθενται με συγκεκριμένους ποιοτικούς τρόπους και ποσοτικούς στόχους στην Οδηγία 98/2008, είναι αναποτελεσματική, ακριβή, χρονοβόρα και αδιαφανής.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΑΚΗΣ