«Καμπανάκι» για τον τουρισμό σε Μύκονο και Σαντορίνη
Παρά το γεγονός πως ο ελληνικός τουρισμός φέτος οδεύει για νέο ρεκόρ σε επίπεδο εισπράξεων, οι πρώτες ενδείξεις διάβρωσης του βαθμού ικανοποίησης των ξένων επισκεπτών της Μυκόνου και της Σαντορίνης είναι γεγονός, όπως καταγράφονται σε σχετική πανευρωπαϊκή έρευνα. Το γεγονός αυτό έχει επίπτωση και στην τιμολογιακή πολιτική των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, καθώς η μέση διανυκτέρευση στη Μύκονο εμφανίζει υποχώρηση τιμής της τάξης του 7% το δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Ωστόσο, το πλήγμα στον βαθμό ικανοποίησης δεν προέρχεται από τον επιμέρους δείκτη για τα ξενοδοχεία, αλλά από αυτόν για το προϊόν και τις υπηρεσίες που προσφέρει συνολικά ο προορισμός, γεγονός που παραπέμπει στην ανάγκη επανασχεδιασμού του ελληνικού τουριστικού προϊόντος ειδικά στη Μύκονο, όπου ο χαρακτήρας του νησιού εμφανίζει σημάδια αλλοίωσης από την υπερεκμετάλλευση, εξηγούν πηγές της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας.
Οι υψηλές τιμές, σε συνδυασμό με τον μεγάλο αριθμό τουριστών που φιλοξενεί κάθε χρόνο το νησί, αλλά και φαινόμενα συνωστισμού σε παραλίες, κέντρα διασκέδασης και εστίασης, όπως και το έντονο κυκλοφοριακό πρόβλημα που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, ενοχοποιούνται επίσης για την κάμψη του βαθμού ικανοποίησης από το τουριστικό προϊόν της Μυκόνου. Οπως και το πρόβλημα της έλλειψης υποδομών και γενικότερης λειτουργίας των προορισμών που αποτελούν αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης και της πολιτείας. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι βέβαια και οι μειωμένες για φέτος πληρότητες των ξενοδοχείων στη Μύκονο. Η έρευνα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και για άλλους προορισμούς που εμφανίζουν φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης επισκεπτών σε σημεία και εποχές του χρόνου και ελλείψεις σε υποδομές και κατάλληλες πολιτικές διαχείρισης του προορισμού.
Ο βαθμός ικανοποίησης των ξένων επισκεπτών της Μυκόνου και της Σαντορίνης από το παρεχόμενο τουριστικό προϊόν μειώνεται, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Mabrian, και αυτό έχει άμεση επίπτωση στις τιμές των ξενοδοχείων, με το μέσο κόστος διανυκτέρευσης στα δύο νησιά να είναι μειωμένο κατά 7% σε σύγκριση με πέρυσι. Το συμπέρασμα αυτό αποτελεί μια ηχηρή προειδοποίηση προς την τουριστική βιομηχανία των δύο δημοφιλών προορισμών.
Σύμφωνα με δεδομένα που συγκέντρωσε έως και τις 8 Αυγούστου η εξειδικευμένη στον τουρισμό εταιρεία ερευνών Mabrian, για διαμονές που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 1 Ιουνίου έως και 31 Ιουλίου, ο δείκτης ικανοποίησης από τα ξενοδοχεία στη Μύκονο αυξήθηκε κατά 4% στο 82, αλλά ο δείκτης ικανοποίησης από το προϊόν υποχώρησε κατά 1% στο 74, όπως και ο δείκτης που προσμετρά το αίσθημα ασφάλειας, ο οποίος υποχώρησε κατά 1% στο 98. Ο δείκτης ικανοποίησης από τον καιρό αυξήθηκε κατά 5% στο 86. Την ίδια ώρα, η μέση τιμή διανυκτέρευσης σε δίκλινο δωμάτιο χωρίς πρωινό κατά τη διάρκεια της εβδομάδας –εξαιρουμένων δηλαδή των Σαββατοκύριακων– σε πεντάστερο ξενοδοχείο υποχώρησε κατά 7% στα 562 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Mabrian. Η αντίστοιχη τιμή για ξενοδοχεία τεσσάρων αστέρων αυξήθηκε πάντως κατά 2% στα 367 ευρώ, ενώ αυτή για τα τριών αστέρων καταλύματα υποχώρησε 2% στα 249 ευρώ.
Καλύτερες εμφανίζονται οι αντοχές της Σαντορίνης. Ο δείκτης ικανοποίησης από τα ξενοδοχεία αυξήθηκε 1% στις 80 μονάδες, ενώ αμετάβλητοι παρέμειναν οι δείκτες ασφαλείας και κλίματος στο 98 και 88 αντίστοιχα. Ωστόσο, ο δείκτης ικανοποίησης από το τουριστικό προϊόν εν γένει υποχώρησε κατά 8% στις 77 μονάδες. Την ίδια ώρα, η μέση τιμή διανυκτέρευσης σε πεντάστερο ξενοδοχείο αυξήθηκε κατά 5% στα 570 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Mabrian. Η αντίστοιχη τιμή για ξενοδοχεία τεσσάρων αστέρων μειώθηκε κατά 1% στα 360 ευρώ, ενώ αυτή για τα τριών αστέρων καταλύματα αυξήθηκε 3% στα 228 ευρώ.
Τα πρώτα σημάδια ύφεσης του τουρισμού στη Μύκονο και τη Σαντορίνη αποτυπώνονται και στον μειωμένο προγραμματισμό θέσεων από τις μεγάλες αεροπορικές εταιρείες για την περίοδο Μαρτίου – Οκτωβρίου, διάστημα κατά το οποίο σημειώνεται η συντριπτική πλειονότητα των ταξιδιωτικών εισπράξεων και αφίξεων.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, για το συγκεκριμένο διάστημα ο προγραμματισμός θέσεων για τη Μύκονο δείχνει μείωση 11,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Στη Σαντορίνη, όπου πέρυσι καταγράφηκαν αεροπορικές αφίξεις-ρεκόρ, η μείωση στις προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις είναι ακόμη μεγαλύτερη, της τάξης του 17,4%. Οι μειώσεις αυτές έρχονται τη στιγμή που συνολικά στη χώρα ο προγραμματισμός των αεροπορικών θέσεων είναι αυξημένος κατά 6,4% φέτος, με την Αθήνα πρωταγωνίστρια με άνοδο 18,3%.
«Επενδυτές και ξενοδόχοι, αν θέλουν να διασφαλίσουν τις οικονομικές τους επιδόσεις σε βάθος χρόνου, θα πρέπει να φροντίσουν όχι μόνο την εύρυθμη λειτουργία των επιχειρήσεών τους, αλλά του συνόλου του προορισμού», σημειώνει σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας της Mabrian ο επικεφαλής της συμβουλευτικής εταιρείας στρατηγικής τουριστικού μάρκετινγκ Mindhaus, Θεόφιλος Κυρατσούλης.
Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό; «Είτε με μεμονωμένες δράσεις και αναλαμβάνοντας έναν ηγετικό και υπεύθυνο ρόλο στην ανάπτυξη ενός προορισμού, ιδιαίτερα αν πρόκειται για μεγάλου μεγέθους επενδύσεις, είτε με την ενεργό συμμετοχή τους σε οργανισμούς διαχείρισης και προώθησης προορισμού, που πρόκειται να συσταθούν βάσει του νόμου 4875 του 2021. Εναλλακτικά, πιθανόν να μη δουν τις αποδόσεις που περίμεναν και είχαν υπολογίσει», προειδοποιεί. Προφανώς, προσθέτει, «η κεντρική διοίκηση αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν εξίσου μεγάλο, αν όχι μεγαλύτερο, μερίδιο ευθύνης από την παρακολούθηση των τουριστικών δεδομένων και τη χάραξη στρατηγικής μέσω των οργανισμών διαχείρισης και προώθησης προορισμού έως τον σωστό σχεδιασμό, εκσυγχρονισμό και τη λειτουργία των υποδομών».
Θα πρέπει να σημειωθεί πως η δυναμική του ελληνικού τουρισμού φέτος φαίνεται πως επεκτείνεται ακόμη και πέραν του Οκτωβρίου. Συγκεκριμένα, ο CEO της TUI, του μεγαλύτερου tour operator της Ευρώπης, Σεμπάστιαν Εμπελ, κατά τη διάρκεια παρουσίασης των αποτελεσμάτων εξαμήνου του ομίλου του αυτή την εβδομάδα, αποκάλυψε πως αξιολογεί το ενδεχόμενο να επεκτείνει τις πωλήσεις τουριστικών πακέτων και ως εκ τούτου και των πτήσεων του αεροπορικού βραχίονα του ομίλου για την Ελλάδα έως και τα μέσα Νοεμβρίου, καθώς διαπιστώνεται σημαντική ζήτηση για πολλούς ελληνικούς προορισμούς κατά το φθινόπωρο.