Στις εξωτικές αμμουδιές
Η αλήθεια είναι πως η Νάξος τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει συνεχώς στις προτιμήσεις των Ελλήνων, μα κυρίως των ξένων επισκεπτών. Ηδη από τον Ιούνιο ο συνωστισμός των οχημάτων στο λιμάνι είναι ανυπόφορος και στα καλντερίμια της Χώρας δεν πέφτει καρφίτσα!
Στην Πορτάρα το σούρουπο πιο πολλοί είναι οι τουρίστες παρά οι… πέτρες!
Τα αλλοτινά ησυχαστήρια και οι απόκρυφες παραλίες έχουν μετεξελιχθεί πλέον σε πολυσύχναστα θέρετρα όπου και εδώ οι ομπρελο-ξαπλώστρες και τα beach bars με τις εισαγόμενες καλαμωτές αποτελούν πια μόνιμο ντεκόρ! Τα νησιά του Αιγαίου, ακολουθώντας τις απαιτήσεις του βιομηχανικού τουρισμού, αλλάζουν, χάνουν την ταυτότητά τους καθώς το φαινόμενο της ομοιογενοποίησης κάθε χρόνο εντείνεται.
Αυτό δεν είναι πια υπόθεση, είναι γεγονός αναμφισβήτητο και σίγουρα η Νάξος, το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων, δεν μπορεί να εξαιρεθεί από αυτόν τον κανόνα.
Ευτυχώς όμως υπάρχει ακόμα ο πανέμορφος Σεπτέμβρης, με τις ζέστες και τις καλοσύνες του, με την ησυχία και την… άπλα του!
Καθώς οι «ορδές» των επισκεπτών αποχωρούν, το κυκλαδίτικο τοπίο έχει ξανά την ευκαιρία να λάμψει με την απέριττη ομορφιά του. Οσοι γνωρίζουν, έχουν προνοήσει να κρατήσουν λίγες μέρες από την άδειά τους και κάποια χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό τους και ήδη φορτώνουν το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα τους για λίγες μέρες απόλυτης χαλάρωσης με ήλιο, θάλασσα και ξέγνοιαστες περιηγήσεις.
Νησιωτικό καλωσόρισμα
Με το που θα πατήσεις το πόδι σου στο νησί, η μεσαιωνική Χώρα, το πολύχρωμο λιμάνι και ο ναός του Απόλλωνα, που απολαμβάνει τη σιωπή των αιώνων, σίγουρα θα σε μαγνητίσουν. Ωστόσο ανιχνεύοντας τον ορίζοντα ολόγυρα, αντιλαμβάνεσαι ότι η Νάξος είναι ένα μεγάλο νησί με απέραντα ακρογιάλια, αλλά και πολύπλοκο ορεινό ανάγλυφο.
Αν έχεις ξανάρθει, αυτό το γνωρίζεις καλά.
Αν έρχεσαι όμως για πρώτη φορά και το μικρόβιο της εξερεύνησης φωλιάζει κάπου μέσα σου, δεν υπάρχει περίπτωση ν’ αντισταθείς στον πειρασμό…
Βέβαια υπάρχει πάντα η επιλογή να την αράξεις σε κάποια παραλία και να απολαύσεις ήλιο και θάλασσα και ν’ αφήσεις τις εξερευνήσεις για άλλη φορά. Αυτήν την εποχή θα έχεις την πολυτέλεια να επιλέξεις εσύ το κατάλυμα της αρεσκείας σου και μάλιστα σε ιδιαίτερα προσιτή τιμή.
Χώρα, στα άδυτα των Σανούδων
Να έρθεις στη Νάξο και να μην κάνεις μια βόλτα από την Πορτάρα, τη λίθινη πύλη του ημιτελούς ναού του Απόλλωνα (6ος αι. π.Χ.), δεν γίνεται! Είναι σαν λέμε ότι πήγες στη Σαντορίνη και δεν στριμώχτηκες και εσύ με δεκάδες άλλους, για να δεις το ηλιοβασίλεμα από το κάστρο της Οίας.
Από την Πορτάρα θα βρεθείς να ανηφορίζεις μαζί με τους υπόλοιπους τουρίστες τα στενά λιθόστρωτα καλντερίμια της Χώρας, για να καταλήξεις στο κάστρο που μοιάζει με ένα ανοιχτό μεσαιωνικό μουσείο.
Σε όλα τα κυκλαδονήσια, μα κυρίως στη Νάξο, οι Ενετοί κατακτητές, αντί να υψώσουν γεροδεμένα, πολυδάπανα κάστρα, έχτισαν σπίτια φρουριακής μορφής το ένα δίπλα στο άλλο. Το κάστρο της Νάξου χτίστηκε με αυτόν τον τρόπο το 1207, από τον επιφανή Βενετό ευγενή Μάρκο Σανούδο. Με την πάροδο του χρόνου η πόλη επεκτεινόταν προς τα έξω με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, δημιουργώντας αλλεπάλληλους αμυντικούς προμαχώνες.
Ετσι δημιουργήθηκε ο Μπούργος, η συνοικία όπου κατοικούσαν οι αστοί του νησιού, Ελληνες και Λατίνοι, και το Νιο Χωριό όπου ζούσε κυρίως ο λαϊκός πληθυσμός.
Ολο αυτό το δαιδαλώδες συγκρότημα από σπίτια, τοίχους, στεγάδια, εκκλησίες και καλντερίμια επικοινωνούσε με διάφορες κεντρικές πύλες, αλλά και πολλά μυστικά -ακόμα και σήμερα- περάσματα.
Τρεις διαδρομές που θα πρέπει να κάνετε
Αγία Αννα – Μικρή Βίγλα: Νότια από το λιμάνι συναντάμε τον όρμο του Αγίου Γεωργίου και αμέσως μετά τη θαυμάσια παραλία του Αγίου Προκοπίου. Στη συνέχεια ο δρόμος τρέχει κατά μήκος της δημοφιλούς ακτής της Αγίας Αννας, όπου συνωστίζονται ξενοδοχεία, ταβέρνες, μπαράκια και camping. Το τέλος της διαδρομής ολοκληρώνεται στην αμμουδιά της Πλάκας, που κάποτε ήταν από τα πιο ήσυχα και εξωτικά σημεία του νησιού.
Νοτιότερα απλώνονται η τροπικών χρωμάτων ακρογιαλιά Μικρή Βίγλα και ο Ορκός, από τις πιο δημοφιλείς παραλίες για θαλάσσια σπορ (wind surfing – kite surfing). Από τη Μικρή Βίγλα ο δρόμος συνεχίζει προς Καστράκι με την απέραντη παραλία του και για τις αμμουδιές Ψιλή Αμμος, Πυργάκι, Αγιασσό. Ξεχωριστή αναφορά θα πρέπει να γίνει στην παραλία Αλυκό, με αμμόλοφους και κέδρα, που θεωρείται από τις καλύτερες του νησιού.
Βόρεια προς Απόλλωνα: από το λιμάνι θα ακολουθήσετε τον βόρειο οδικό άξονα, θα αφήσετε πίσω τη βραχώδη ακτή Γρόττα και με σύντομη παράκαμψη θα επισκεφτείτε το μοναστήρι του Αϊ-Γιάννη Χρυσοστόμου και το εκκλησάκι Θεολογάκι που βρίσκεται σκαρφαλωμένο στον βράχο.
Στο ύψος του χωριού Γαλήνη, στην κοιλάδα των Εγκαρών, θα εντοπίσετε το εντυπωσιακό πυργομονάστηρο της Παναγιάς Υψηλοτέρας (17ος αι.). Για βουτιές θα πάτε στα αμμουδερά ακρογιάλια Αμύτι, Παχιά Αμμος και βορειότερα στη βοτσαλιά του Αμπράμ. Συνεχίζοντας την προς Βορρά πορεία σας, 6 χλμ. πριν από τον Απόλλωνα θα δείτε επάνω στον δρόμο τον πύργο της Αγιάς (17ος αι.) και θα απολαύσετε την εκπληκτική θέα στο πέλαγος.
Για απόλυτη ησυχία αναζητήστε τη βοτσαλιά Αγιοι Θεόδωροι (βόρεια του Αμπράμ) και το κρυφό ακρογιάλι Υτώνας που προσεγγίζεται με δρόμο από τον πύργο της Αγιάς.
Ο Απόλλωνας είναι ακόμα ένα γνωστό θέρετρο με καλές παραλίες, αρκετά ξενοδοχεία, εστιατόρια και μπόλικο συνωστισμό ακόμη και τον Σεπτέμβρη. Αξίζει ν’ ανηφορίσετε για το αρχαίο λατομείο και να δείτε τον ημιτελή Κούρο.
Στη συνέχεια ο δρόμος αφήνει τις ακτές και σκαρφαλώνει για τα ορεινά χωριά Κορωνίδα και Κόρωνος. Αν δεν φυσά Βοριάς, από τον Κόρωνο θα κατηφορίσετε (10 χλμ. με πολλές στροφές) προς το ακρογιάλι Λιώνας με το χρωματιστό βοτσαλάκι.
Φιλότι – Απείρανθος, ορεινές εικόνες: από τη Χώρα θα πάτε προς Γαλανάδο και στην πορεία σας θα προσεγγίσετε το Ιερό των Υρίων, που ήταν αφιερωμένο στον Διόνυσο (ελεύθερη είσοδος). Λίγο έξω από το Γαλανάδο θα δείτε τον πύργο του Μπελόνια -από τους καλύτερα διατηρημένους των Κυκλάδων που κατοικείται ακόμα- και στον κάμπο της Αγιασσού στο Σαγκρί τον πύργο του Μπαζαίου (κτίσμα του 1671) που φιλοξενεί σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις (www.bazeostower.gr ).
Νότια από το Ανω Σαγκρί, στην τοποθεσία Αϊ-Γιάννη Γύρουλα, εκτείνεται ο αρχαιολογικός χώρος του Ιερού της Δήμητρας (6ος π.Χ. αιώνας) με τον εντυπωσιακό αναστηλωμένο ναό (η είσοδος είναι ελεύθερη).
Στο Χαλκί αναζητήστε την ποτοποιία Βαλληνδρά, όπου παράγεται -ήδη από τον 19ο αι.- το φημισμένο απόσταγμα, γνωστό σήμερα ως «κίτρο Νάξου». Ακόμη να αναφέρουμε πως η ευρύτερη περιοχή είναι διάσπαρτη από άφθονες βυζαντινές εκκλησιές όπως ο Αγιος Γεώργιος ο Διασωρίτης, η Παναγιά η Πρωτόθρονος και η Παναγιά η Δροσιανή.
Το κτηνοτροφικό χωριό Φιλότι, που βρίσκεται χτισμένο σε ύψος 400 μέτρων στις πλαγιές του όρους Ζας (18 χλμ. από τη Χώρα), είναι το αδιαμφισβήτητο ορεινό κεφαλοχώρι του νησιού. Εδώ δεσπόζει το όρος Ζας που με τα 1.002 μέτρα ύψος είναι το ψηλότερο των Κυκλάδων. Το όνομά του προήλθε από τον Δία (Ζευς), που σύμφωνα με τη μυθολογία των αρχαίων Ελλήνων γεννήθηκε στην Κρήτη, στη σπηλιά Ιδαίον, αλλά μεγάλωσε στη Νάξο. Από το Φιλότι, ακολουθώντας σημαδεμένα μονοπάτια, θα προσεγγίσετε τη σπηλιά αλλά και υπέροχες τοποθεσίες με απίστευτη θέα.
Συνεχίζοντας την ορεινή πορεία μετά από μια θαυμάσια διαδρομή θα καταλήξετε στην Απείρανθο (τ’ Απεράθου για τους ντόπιους), το πιο παραδοσιακό χωριό της Νάξου.
Στο Δανακό, ένα από τα πιο ορεινά χωριά, θα δείτε την εντυπωσιακή μονή του Φωτοδότη Χριστού που εποπτεύει το πέλαγος από ύψος 500 μέτρων.
Για εξερευνήσεις
Από τις πραγματικά άφθονες διαδρομές που ξετυλίγονται σε όλο τον ορεινό κορμό, αλλά και στα παράλια, να ξεχωρίσουμε δύο.
Απείρανθος – Μουτσούνα – Πάνορμος: από την Απείρανθο ο δρόμος τραβά ανατολικά προς το λιμανάκι της Μουτσούνας (12 χλμ.). Η δύσκολη αυτή διαδρομή θα σας χαρίσει μια αεροπορικών διαστάσεων θέα στις νοτιοανατολικές ακτές της Νάξου και στα Κουφονήσια.
Η Μουτσούνα είναι το λιμάνι απ’ όπου μεταφερόταν η σμυρίδα που εξορυσσόταν από τα κοντινά βουνά. Ακόμα φαίνονται οι σκουριασμένοι πυλώνες και τα εναέρια βαγονέτα.
Με σύντομη παράκαμψη πριν από το χωριό (3 χλμ.), θα βρεθείτε να κολυμπάτε στη βοτσαλιά Αζαλά. Ομως οι καλύτερες παραλίες βρίσκονται νότια της Μουτσούνας. Στα 3 χλμ. θα συναντήσετε την ακτή Λιαρίδια και αμέσως μετά την Ψιλή Αμμο, με κέδρα και αμμόλοφους. Η ευχάριστη παραλιακή πορεία ολοκληρώνεται στο ψαροχώρι Πάνορμος.
Φιλότι – Καλαντού: εφορμώντας από Φιλότι η πιο ενδιαφέρουσα περιήγηση (17 χλμ.) γίνεται προς τον όρμο Καλαντού. Στην πορεία σας θα δείτε τον ύψους 15 μέτρων πύργο του Χειμάρρου (4ος αιώνας) με την καλοδουλεμένη λιθοδομή. Η παραλία του Καλαντού είναι πάντα υπήνεμη (εκτός αν φυσά Νοτιάς). Αντίκρυ ξεχωρίζει ο νησιωτικός όγκος της Ηρακλειάς.
Την εποχή αυτή στο έλος που σχηματίζει το ποταμάκι καθώς εκβάλλει στη θάλασσα υπάρχει η πιθανότητα να παρατηρήσετε κοπάδια μεταναστευτικών πουλιών.
efsyn.gr
