Πόπη Δεσποτίδη: “Σύνδεση της παράδοσης της Αμοργού με την σύγχρονη γενιά”
Πόπη Δεσποτίδη: “Σύνδεση της παράδοσης της Αμοργού με την σύγχρονη γενιά”
Εγκαινιάστηκε στην Αμοργό η έκθεση «Ο Φουτάς, μια εικαστική συνομιλία με το αμοργιανό μαντήλι». Με αφετηρία τις πολυσχιδείς όψεις, την επίπονη εργασία κεντητικής με αντικείμενο μια παράδοση του νησιού που συνεχίζεται ως σήμερα και με πεδίο συνομιλίας τη φόρμα και την ύλη, τα μοτίβα και τους συμβολισμούς του παραδοσιακού αμοργιανού μαντηλιού, του φουτά, σχεδιάστηκε ένας εικαστικός διάλογος μεταξύ παλαιότερης και νεότερης δημιουργίας, με πηγή έμπνευσης το γυναικείο μαντήλι της παραδοσιακής ενδυμασίας της Αμοργού. Όπως αναφέρει η αντιδήμαρχος τουρισμού της Αμοργού Πόπη Δεσποτίδη: «Η έκθεση, μας φέρνει πιο κοντά στην κατανόηση της διαχρονικής αξίας της πολιτιστικής μας περιουσίας».
Του Λάμπρου Δεμερτζή
Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με αυτήν την έκθεση για το φουτά, το αμοργιανό μαντήλι, για μια βουτιά θα λέγαμε στην παράδοση της Αμοργού.
Ακριβώς. Πρόκειται για μία έκθεση που πραγματοποιείται στο Λαογραφικό Μουσείο Αμοργού. Πρόκειται για μία έκθεση με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και τη στήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Είναι δύο φορείς που πάντα στέκονται δίπλα μας, υποστηρίζουν όλες αυτές τις δράσεις και τους ευχαριστώ πραγματικά πάρα πολύ.
Τι είναι αυτή η έκθεση για να μάθουμε τι είναι ο φουτάς; Πώς συνδέεται με την παραδοσιακή ενδυμασία της Αμοργού;
Λοιπόν, αυτό ακριβώς. Πολλοί δεν ξέρουμε. Είναι μαντήλι που φορούσαν κυρίως παλαιότερα. Φανταστείτε ότι εδώ στην Αμοργό οι γυναίκες όταν έχαναν τον άντρα τους, φορούσαν το μαντήλι αυτό σε ένα χρώμα, αυτό που λέμε εμείς λουλακί.
Και δείχνει και την ιστορική διασύνδεση, δηλαδή την εξέλιξη που υπάρχει από την παλαιά εποχή στη σύγχρονη εποχή.
Ακριβώς. Να τονίσουμε εδώ ότι σκεφτήκαμε η έκθεση αυτή να έχει μια θέση στο Λαογραφικό Μουσείο της Αμοργού ήδη από την αρχή. Διότι όταν ξεκινήσαμε ως Δημοτική αρχή, στόχος μας ήταν αυτό το μουσείο να είναι ένα εξωστρεφές, ένα ζωντανό μουσείο, να μπαίνει ο κόσμος και να καταλαβαίνει την ομορφιά της Αμοργού. Είναι ένα παλιό αρχοντικό σπίτι και τώρα ο καθένας που τον επισκέπτεται μπορεί να δει τα εκθέματα των καλλιτεχνών τους οποίους πρέπει να ευχαριστήσουμε. 24 καλλιτέχνες έδωσαν αντικείμενα με βάση το αμοργιανό μαντήλι.
Πόσο σημαντικό είναι για την Αμοργό αλλά και γενικότερα για τις παραδόσεις, όταν κατακλυζόμαστε από την τεχνολογία, την ταχύτητα που εξελίσσονται τα πράγματα; Χάνουμε τις βάσεις μας;
Το θέμα είναι να μην χαθούν αυτές οι βάσεις. Είχα την τύχη να μεγαλώσω στην Αμοργό, σ ένα χωριό της Αμοργού, κάπου στην Κάτω Μεριά. Άκουγα τις γιαγιάδες μου και μεγαλώσαμε με πολλές παραδόσεις. Δυστυχώς οι νεότεροι και κυρίως κάποιοι δεν γνωρίζουν τι είναι αυτό. Άρα εμείς τώρα προσπαθούμε με κάποιες δράσεις που δεν κουράζουν, που είναι πολύ ευχάριστες, να γνωρίσει ο κόσμος αυτή την παράδοση. Έχουμε κάνει πολλές δράσεις που σχετίζονται με τον πολιτισμό και την παράδοση. Ο στόχος είναι να μη χαθεί όλη αυτή η άϋλη πολιτιστική κληρονομιά που έχουμε. Έχουμε ξαναμιλήσει για την καταγραφή των παραδόσεων μέσω των γηραιότερων ανθρώπων. Τώρα έρχεται και η έκθεση που ήταν μια ιδέα που ξεκίνησε πέρσι το καλοκαίρι και τώρα υλοποιούμε.
Και βέβαια είμαστε και σε μία περίοδο που ουσιαστικά όλα τα νησιά είναι στα πάνω τους. Και η Αμοργός φέτος, για μία ακόμη χρονιά δείχνει ότι θα πρωταγωνιστήσει. Η εικόνα που έχετε εσείς ποια είναι για το φετινό καλοκαίρι; Γιατί ακούμε πολλά. Ότι δεν ξεκίνησε δυνατά η σεζόν, ότι ήταν μουδιασμένος ο κόσμος στην Αμοργό, τι γίνεται;
Να πω εδώ ότι ο λόγος που αποφασίσαμε η έκθεση να ξεκινήσει τώρα και να διαρκέσει μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου είναι για να τη δουν όσο το δυνατόν περισσότεροι επισκέπτες. Οντως, όπως και σε όλα τα νησιά, υπήρξε μια μείωση. Αλλά βασικό ρόλο παίζουν εδώ οι υψηλές τιμές των εισιτηρίων που ελπίζουμε μέσα στη βδομάδα να έχουμε νέα και να πάμε σε μείωση και αυτό θα βοηθήσει. Θα τονώσει πάρα πολύ τα νησιά. Να πω επίσης ότι στο πλαίσιο αυτής της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν κάποια σεμινάρια. Είναι ανοιχτά προς το κοινό και δωρεάν. Σεμινάρια με δασκάλες που ήξεραν πολύ καλά την τέχνη της υφαντικής. Εκεί στο μουσείο, όποιος θέλει μπορεί να ξεκινήσει να πάρει τις βάσεις για το κέντημα, να δει πολλά στοιχεία τελοσπάντων της υφαντικής.
Αυτό είναι εξαιρετικό. Γιατί η υφαντική θεωρείται ότι ήταν κάτι το ξεπερασμένο, κάτι το αναχρονιστικό και τελικά βλέπουμε ότι όχι μόνο επανέρχεται, αλλά είναι και ένας τρόπος ψυχοθεραπείας.
Ακριβώς. Και να πω εδώ ότι εμείς ήδη έχουμε πραγματοποιήσει δύο δράσεις δωρεάν από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και το ενδιαφέρον των γυναικών ήταν πάρα πολύ μεγάλο. Πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε αυτά τα σεμινάρια και εξακολουθήσουν να έρχονται οι κυρίες που έρχονταν και πριν, πιστεύω ότι λίγο αργότερα θα κάνουμε μία έκθεση με έργα από αυτές τις κυρίες. Ελπίζω ότι θα δείξουμε κάτι στη νεότερη γενιά.
Και κλείνοντας έχουμε και τα μονοπάτια. Τα αθλητικά μονοπάτια που κλέβουν την παράσταση και φέτος για την Αμοργό και για τα υπόλοιπα νησιά που συμμετέχουν σε αυτό το ωραίο καλοκαιρινό δρώμενο.
Βέβαια, τα αθλητικά μονοπάτια συνεχίζονται και φέτος, μετά τα χειμερινά πάμε στα καλοκαιρινά μονοπάτια. Αυτές είναι δράσεις από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για τα παιδάκια της Αμοργού.
Μπράβο, συγχαρητήρια και νομίζω ότι είναι κάτι που θα κρατήσει πάρα πάρα πολύ. Φαντάζομαι ότι θα το διατηρήσετε.
Ναι, ναι, εμείς έχουμε καλή διάθεση και στηρίζουμε σαν Δήμος γιατί είναι πάρα πολύ όμορφο τα παιδιά, οι νέοι της Αμοργού να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερες δράσεις που μπορούν να τις παρακολουθήσουν. Όμως πρέπει να αναφέρω ότι επιμελήτρια της έκθεσης για το φουτά είναι η κυρία Ίρις Κρητικού που είναι ιστορικός τέχνης. Εχει όλη την επιμέλεια της έκθεσης, βρήκε τους 24 καλλιτέχνες που πολλοί από αυτούς ήρθαν και στα εγκαίνια. Τους ευχαριστούμε που μας τίμησαν με την παρουσία τους καθώς και όλους τους Αμοργιανούς.