*Της Ευδοκίας Κατσάνη, Αντιπεριφερειάρχου Μεταφορών και Επικοινωνιών Κυκλάδων
Οι δηλώσεις του Μητροπολίτη Δωδώνης, η εκδίκαση της υπόθεσης του Πέτρου Φιλιππίδη αλλά ΚΥΡΙΩΣ τα νέα θύματα των γυναικοκτονιών επαναφέρουν στην επικαιρότητα μια κοινωνική πληγή που μαστίζει τη χώρα μας και κάνουν επιτακτική την ανάγκη για την άμεση εξεύρεση επιτέλους κάποιας λύσης!
Το θεωρούσα δεδομένο ότι οι πρωτόγνωρες καταστάσεις της πανδημίας που βιώσαμε και συνεχίζουμε να βιώνουμε θα άφηνε πολλά κατάλοιπα στην μετά covid εποχή. Όταν φυλακίζεις κάποιον και του στερείς μέρος της ελευθερίας του, νιώθει σαν θηρίο σε κλουβί. Αυτό όμως δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση δικαιολογία για την αύξηση των κρουσμάτων της έμφυλης βίας! Ένας ματωμένος κατάλογος που συνεχώς αυξάνεται! Αλήθεια στην Ελλάδα του 21ου αιώνα η Ελληνίδα γυναίκα έχει την ίδια αντιμετώπιση μέσα στην κοινωνία με τον άντρα;
Πόσες γυναίκες δεν έχουμε αντιμετωπίσει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό μας χώρο ή την καθημερινότητα μας; Πόσες γυναίκες δεν έχουμε δεχθεί κάποια μορφή υποτίμησης των ικανοτήτων μας με κριτήριο τον φυλετικό διαχωρισμό;
Φράσεις από την αρχαιότητα όπως το <<πυρ γυνή και θάλασσα>> ή και νεότερες στην εποχή μας όπως <<γυναίκα οδηγός>>, <<σε πόσα κρεβάτια έχει ξαπλώσει αυτή για να φτάσει εκεί και να κάνει καριέρα>>, <<εντάξει γυναίκα είναι τι περίμενες>> ή ακόμα και εμετικές φράσεις για θύματα βιασμού όπου ακούς << εντάξει και αυτή προκαλούσε όπως είχε ντυθεί>> είναι φράσεις της καθημερινότητας που δυστυχώς τις ακούς από διαφορετικές ηλικίες καταδεικνύοντας την αντίληψη που επικρατεί. Το πιο θλιβερό όλων είναι ότι κάποιες φορές τις ακούς και από γυναίκες.
Μια αντίληψη που η Ελλάδα ακόμα δεν έχει καταφέρει να αποβάλλει μέχρι σήμερα, αλλά δεν δείχνει και την διάθεση να την αποβάλλει. Ζούμε στο 2022 και ενώ η ανθρωπότητα έχει καταφέρει να κατακτήσει το διάστημα, δεν έχει ακόμα καταφέρει να φέρει την ισότητα των φύλων σε αρκετούς τομείς.
Η ηρωική στάση της Χρυσής Ολυμπιονίκου μας Σοφίας Μπεκατώρου αποτέλεσε το σπίρτο που άναψε το φυτίλι και έσκασε μια βόμβα, η οποία απέδειξε ότι η γυναίκα στην ελληνική κοινωνία δεν έχει την ίδια αντιμετώπιση με τον άνδρα. Μετά την αρχή που έκανε η Σοφία ακολούθησε ένα τσουνάμι καταγγελιών από γυναίκες που είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης ή σεξουαλικής παρενόχλησης, κυρίως στον εργασιακό τους χώρο. Το κίνημα #meetoo έδωσε φωνή και δύναμη λύτρωσης σε πολλές γυναίκες στη χώρα μας να αποβάλλουν από μέσα τους μια μαύρη κηλίδα που είχαν στην ψυχή τους, την οποία κρατούσαν κρυφή εξαιτίας του φόβου τους.
Και τι άλλαξε μετά από αυτό; Ουσιαστικά τίποτα!
Ίσα ίσα ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις με δημόσιες τοποθετήσεις σαν αυτή του Μητροπολίτη Δωδώνης όπου στοχοποιούνται τα θύματα!
Η σεξουαλική παρενόχληση είναι η αρχή ενός αρρωστημένου μοτίβο που οδηγεί με τη σειρά της στην σεξουαλική κακοποίηση και έπειτα την έμφυλη βία!
Και ο ματωμένος κατάλογος των θυμάτων της έμφυλης βίας δυστυχώς μεγαλώνει!
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ. για την περίοδο 2013-2018 στη χώρα μας, 69 γυναίκες έχασαν την ζωή τους με αιτία θανάτου την ενδοοικογενειακή βία! Αριθμός που αποτέλεσε το 30,4% έως 50% του συνόλου των θυμάτων γυναικείων ανθρωποκτονιών ετησίως! Πρέπει δε να επισημάνουμε ότι το ποσοστό αυτό είναι στην πραγματικότητα αρκετά μεγαλύτερο, καθώς μέχρι το Ν. 4531/2018 με τον οποίο κυρώθηκε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, στην έννοια της οικογένειας δεν συμπεριλαμβανόταν οι νυν ή τέως μόνιμοι σύντροφοι, ούτε τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης.
Το 2021 ο κατάλογος του αιματοκυλίσματος έκλεισε με θύματα 17 γυναίκες, ενώ το πρώτο επτάμηνο του 2022 ο αριθμός των γυναικοκτωνιών στην Ελλάδα ανερχόταν στα 12 θύματα!
Τα στοιχεία είναι σοκαριστικά αν αναλογιστεί κανείς ότι η έμφυλη βία αποτελεί μια αόρατη μάστιγα, καθώς το ποσοστό καταγγελιών παγκοσμίως εξαιτίας του φόβου και της προκατάληψης παραμένει πολύ μικρό! Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε η πιο συχνή μορφή βίας προέρχεται από τον σύζυγο ή τον ερωτικό σύντροφο. Οι γυναίκες ηλικίας μεταξύ 15-44 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό ή ενδοοικογενειακή βία παρά από καρκίνο, τροχαίο ατύχημα, πόλεμο ή ελονοσία, ενώ το 55%-95% των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας δεν καταγγέλλουν το πρόβλημα!
Και αν κάποιος νομίζει ότι αυτό είναι πρόβλημα μόνο στη χώρα μας τα στοιχεία των διαψεύδουν!
Η μεγαλύτερη δημοσκοπική έρευνα που πραγματοποιήθηκε ποτέ παγκοσμίως έγινε από τον οργανισμό προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ε.Ε. το 2014 σε ένα δείγμα 42000 γυναικών, ηλικιών από 18 έως 74 ετών που ζουν στα κράτη της Ε.Ε. με θέμα <<Βία κατά των γυναικών: Πανευρωπαϊκή έρευνα>>
- 1 στις 3 γυναίκες στην Ε.Ε. έχει υποστεί βία από την ηλικία των 15 ετών και άνω
- 1 στις 2 γυναίκες έχει βιώσει ψυχολογική βία από την σύντροφο της
- 1 στις 8 γυναίκες έχει υποστεί οικονομική βία από τον σύντροφο της
- 1 στις 20 γυναίκες έχει πέσει θύμα βιασμού
- 1 στις 3 γυναίκες έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά στο χώρο εργασίας της
- 1 στις 5 νεαρές γυναίκες μεταξύ 18 και 29 ετών έχει παρενοχληθεί σεξουαλικά στο διαδίκτυο
- 1 στις 5 γυναίκες έχουν δεχθεί stalking
- 50 γυναίκες κάθε εβδομάδα χάνουν τη ζωή τους κάθε εβδομάδα εξαιτίας της ενδοοικογενειακής βίας στην Ε.Ε.
Διαβάζοντας τα στοιχεία αυτά η καρδιά μου σφίχτηκε! Αντιλαμβανόμαστε όλοι μας ότι χρειάζεται ακόμα πολύ δουλειά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτως ώστε η γυναίκα να κατέχει την δικαιωματική θέση που της ανήκει στην κοινωνία, δηλαδή η ισότητα απέναντι στον άντρα.
Και στη χώρα μας τι γίνεται; Σε μια Ελλάδα που στρουθοκαμηλίζει απέναντι σε αυτό το κοινωνικό θέμα, σε μια δικαιοσύνη που είτε είναι κολλημένη στα σκουριασμένα γρανάζια της γραφειοκρατίας είτε εκδίδει πρωτόγνωρες για τα χρονικά αποφάσεις, έρχεται το μερίδιο ευθύνης της πολιτικής εξουσίας. Οφείλει η πολιτική εξουσία να δώσει μέσω της νομοθεσίας τα εργαλεία στους δικαστές ώστε να μπορέσουν να επιβάλλουν την δικαιοσύνη.
Πρέπει επιτέλους να αναγνωριστεί επίσημα από την πολιτεία η γυναικοτονία σαν αποτέλεσμα της άσκησης έμφυλης βίας! Δεν είναι δολοφονία, είναι ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ! Πρέπει να νομοθετηθούν αυστηρές ποινές για τους παραβάτες!
Αλλά όλα ξεκινάνε από την παιδεία μας. Από την οικογένεια μέσα έχει ευθύνη ο κάθε γονιός να αναθρέψει το παιδί του με σεβασμό απέναντι και στα 2 φύλα. Η πολιτεία και το Υπουργείο Παιδείας οφείλει να ξεκινήσει εκστρατείες ενημέρωσης γονέων και παιδιών για αυτήν την μάστιγα! Θα πρέπει και εμείς σαν ενεργοί πολίτες να πάρουμε θέση απέναντι σε αυτό το πρόβλημα. Κάθε γυναίκα δεν θα πρέπει να φοβάται να μιλήσει και να καταγγέλλει την βία που δέχεται!
Θα πρέπει να υπάρχει υποστήριξη και προστασία στα θύματα έμφυλης βίας από την πολιτεία, αλλά και αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο αντιμετώπισης τους και από εμάς τους πολίτες, ούτως ώστε να νιώσουν ασφάλεια και να μιλήσουν για την βία που δέχονται! 8 στα 10 θύματα φοβούνται να μιλήσουν στον βωμό του τι θα πει ο κόσμος! Στην χώρα που γέννησε την δημοκρατία, οφείλουμε με τη φωνή μας και τις πράξεις μας να δίνουμε την μάχη μας για αυτήν καθημερινά! Οι φρουροί της Δημοκρατίας είμαστε εμείς οι ίδιοι! Αν κλείνεις τα μάτια σε ένα πρόβλημα δεν βρίσκεις λύση! Το χρωστάμε στις επόμενες γενιές!
Το χρωστάμε στη μνήμη της Βασιλικής στα Χανιά, της Κωνσταντίνας στη Μακρινίτσα, της Καρολάιν στα Γλυκά νερά, της Γαρυφαλιάς στη Φολέγανδρο, της Αννίσα στη Δάφνη, της Μαρίας στη Λάρισα, της Σταυρούλας στο Μυλοπόταμο, της Μόνικα στην Κυπαρισσία της Δώρας στη Ρόδο, της Νεκταρίας στην Ιεράπετρα, της Τζεβριέ στην Αλεξανδρούπολη, της Αλεξάνδρας στη Θεσσαλονίκη της Ελένης στη Ρόδο και όλων των υπόλοιπων γυναικών που πλήρωσαν με τη ζωή τους την έμφυλη βία!