Σεισμοί στη Σαντορίνη – “ΑΙΓΑΙΟ”: Το ωκεανογραφικό συνεχίζει τις έρευνες
Συνεχίζονται οι έρευνες του Ωκεανογραφικού Σκάφους Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) στην περιοχή Σαντορίνης – Αμοργού, προκειμένου να συλλέξει πρόσθετα δεδομένα για την πληρέστερη κατανόηση της σεισμικής δραστηριότητας που εξελίσσεται.
Το ωκεανογραφικό σκάφος απέπλευσε με πολυμελή ερευνητική ομάδα και κατάλληλο σύγχρονο επιστημονικό εξοπλισμό το απόγευμα της Τετάρτης 12 Φεβρουαρίου 2025 και έφτασε στην περιοχή την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γεωλόγος και διευθυντής Ερευνών στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, Δημήτρης Σακελλαρίου, χαρτογραφούν τα ρήγματα στην ευρύτερη περιοχή Σαντορίνης και Αμοργού ενώ έχουν πραγματοποιήσει μετρήσεις για αέρια και σε ρήγματα και στον κρατήρα του Κολούμπο.
«Θα είμαστε εδώ σίγουρα μέχρι και την Κυριακή. Εκτός κι αν προκύψει η ανάγκη να μείνουμε και παραπάνω», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σακελλαρίου και προσθέτει ότι ήδη υπάρχουν κάποιες εκτιμήσεις και κάποια πρώτα αποτελέσματα τα οποία θα παρουσιαστούν στις Επιτροπές Σεισμικού Κινδύνου και Ηφαιστειακού Κινδύνου. «Θα τα συζητήσουμε σε συνδυασμό και με τα αποτελέσματα που έχουν και άλλοι συνάδελφοι με τις διάφορες άλλες μετρήσεις που γίνονται ταυτόχρονα», σημειώνει.
Σημειώνεται ότι οι έρευνες του Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ στην περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού περιλαμβάνουν:
1) Λεπτομερή βυθομετρική και μορφολογική αποτύπωση του πυθμένα με στόχο τον εντοπισμό φαινομένων ή δομών που σχετίζονται με τη δραστηριότητα των υποθαλάσσιων ρηγμάτων, την πιθανή εκδήλωση υποθαλάσσιων κατολισθήσεων και την εκτίμηση της επικινδυνότητας των υποθαλάσσιων πρανών σε κατολισθήσεις.
2) Καταγραφή υψηλής ανάλυσης σεισμικών τομών του υποστρώματος του πυθμένα με στόχο την λεπτομερή αποτύπωση του ανώτερου τμήματος των ρηγμάτων που πιθανόν έχουν δραστηριοποιηθεί κατά την τρέχουσα σεισμική διέγερση καθώς και των πιθανών κατολισθητικών φαινομένων.
3) Καταγραφή πρόσθετων σεισμικών τομών μεγάλης διείσδυσης (multichannel reflection seismics) με στόχο την συλλογή περισσότερων δεδομένων για την γεωμετρία των ρηγμάτων σε μεγαλύτερα βάθη (>1-2 χλμ.) κάτω από τον πυθμένα.
4) Μετρήσεις ωκεανογραφικών παραμέτρων (θερμοκρασία, θολερότητα, αλατότητα) και των συγκεντρώσεων ραδιενεργών στοιχείων (π.χ ραδόνιο) στη στήλη του νερού και κοντά στον πυθμένα, με στόχο τον εντοπισμό πιθανής αυξημένης έκλυσης ρευστών (αερίων) από τα υποθαλάσσια ρήγματα της περιοχής.
Ο ερευνητικός πλόας του Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ στη περιοχή Σαντορίνης – Αμοργού εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα «Αθηνά εναντίον Εγκέλαδου» το οποίο χρηματοδοτείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας & Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), υλοποιείται από το ΕΛΚΕΘΕ και έχει αντικείμενο την διερεύνηση και χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων ενεργών ρηγμάτων στον ευρύτερο θαλάσσιο χώρο του Νότιου Αιγαίου με σκοπό τη κατανόηση και εκτίμηση του σεισμικού δυναμικού τους.
Η απόκοσμη βοή που ανησυχεί τους κατοίκους
Αν και δεν παρατηρούνται προς το παρόν ορατές αλλαγές, ορισμένοι κάτοικοι αναφέρουν ασυνήθιστους θορύβους από το υπέδαφος. Τι εικάζουν οι ειδικοί.
Μια ήρεμη – σχετικά – νύχτα πέρασαν οι κάτοικοι της Σαντορίνης και των γύρω νησιών, καθώς οι σεισμοί που σημειώθηκαν το βράδυ δεν ξεπέρασαν τα 4 Ρίχτερ.
Ο ισχυρότερος σεισμός, που σημειώθηκε τη νύχτα ανοιχτά της Σαντορίνης, ήταν μεγέθους 4 Ρίχτερ και σημειώθηκε στο ίδιο σημείο στη θαλάσσια περιοχή προς την Αμοργό. Ο σεισμός σημειώθηκε στις 5:47.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, στις 05:37 το σεισμολογικό δίκτυο κατέγραψε ασθενή σεισμική δόνηση μεγέθους 4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ με επίκεντρο τον θαλάσσιο χώρο 16 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αρκεσίνης Αμοργού.
Οι κάτοικοι εμφανίζονται ανακουφισμένοι, καθώς βλέπουν το φαινόμενο να υποχωρεί, ωστόσο οι επιστήμονες ζητούν να μην υπάρξει εφησυχασμός καθώς το σενάριο ενός σεισμού 6 Ρίχτερ παραμένει ακόμα.
Την ίδια ώρα, ανησυχία προκαλεί ένα tweet του Ευρωμεσωγειακού Σεισμικού Κέντρου στο οποίο αναφέρει: «Επιβεβαιώθηκε. Υπάρχει μια λιγότερο ή περισσότερο συνεχής δόνηση στην περιοχή της Σαντορίνης. Φαίνεται ότι δεν μπορεί να φανεί κάτι (αλλά είναι νύχτα) μόνο ότι ακούγεται κάποιος θόρυβος. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι συμβαίνει».
Και παραθέτει tweet του Γεωφυσικού και Σεισμολόγου: «Τα τελευταία 40 λεπτά παρατηρήθηκε σημαντική αλλαγή στο σεισμικό μοτίβο στους σταθμούς της περιοχής. Οι σταθμοί THERA (Σαντορίνη) και APE (Απείραθος) παρουσιάζουν μια σταθερή αύξηση του σεισμικού πλάτους, το οποίο είναι πλέον συνεχές» αναφέρει ο Γεωφυσικός και Σεισμολόγος.
Λίγη ώρα αργότερα ο ίδιος επανήλθε με νέο tweet λέγοντας πως οι δονήσεις κόπασαν και επανέρχονται σε κανονικά επίπεδα.
Αν και δεν παρατηρούνται προς το παρόν ορατές αλλαγές, ορισμένοι κάτοικοι αναφέρουν ασυνήθιστους θορύβους από το υπέδαφος. Οι ειδικοί εικάζουν ότι θα μπορούσε να είναι η κίνηση μάγματος στο υπέδαφος, αλλά το φαινόμενο εξακολουθεί να μελετάται.
Σε ανάρτησή της η καθηγήτρια γεωλογικής ωκεανογραφίας και ηφαιστειολόγος ΕΚΠΑ, Εύη Νομικού αναφέρει:
Με ένα σχήμα..τη γνώση δεδομένων πολλών χρόνων ερευνών κ τη συνεργασία ξένων κ Ελλήνων συνεργατών!!
Με βάση λοιπόν την χρονική εξέλιξη της σεισμικότητας από τα τέλη Ιανουαρίου έως
σήμερα και τα γεωφυσικά δεδομένα από τον υποθαλλάσιο χώρο, τόσο στον ανώτερο φλοιό όσο και βαθύτερα από την ανάλυση των μαγματικών σωμάτων, προκύπτει ως πλέον πιθανή αιτία της σεισμικής διέγερσης με σεισμούς μεγέθους 4-5 η διείσδυση μάγματος κάτω από το ήβωμα της
Ανύδρου έως βάθος 4 χλμ. Η ανύψωση του μάγματος ασκεί τεκτονικές τάσεις
στον υπερκείμενο λεπτό φλοιό με αποτέλεσμα ενεργοποίηση κανονικών ρηγμάτων βαρύτητας, που επιτρέπουν την άνοδο του ρευστού υλικού με διάνοιξη χώρου
και δημιουργία ηφαιστειακών φλεβών. Η πιθανότητα ενεργοποίησης και του ρήγματος της Ανύδρου παραμένει με πιθανό μέγεθος σεισμού 5.8-6.1. Το φαινόμενο αναμένεται να διαρκέσει (πιθανόν εβδομάδες) όσο συνεχίζεται η τροφοδοσία του μαγματικού θαλάμου με νέο
υλικό από το λιθοσφαιρικό μανδύα στο βάθος. Η δυνατότητα παρακολούθησης
της περιοχής με συνδιασμό μεθόδων έρευνας θα επιτρέψει την ασφαλή εκτίμηση
της όλης εξέλιξης της πρωτόγνωρης γεωδυναμικής διεργασίας!! Και αυτό κάνει όλη η επιστημονική κοινότητα!
Η κίνηση των ρευστών που εξηγούμε αυτές τις μέρες καταγράφηκε κ στους σεισμογράφους πριν λίγες ώρες! Τα επίκεντρα τώρα…εντοπίζονται ξανά στην Άνυδρο!! Μην ξεχνάμε ότι παρόμοιες διεργασίες με κινήσεις ρευστών είχαν καταγράφει κ το 2011-12 χωρίς να έχουμε ηφαιστειακή έκρηξη!!!!! Και σαν φλέβες πάντα τις θαυμάζουμε στη ΒΑ πλευρά της καλδέρας δίπλα στους Επταπαίδες.
Τα ηφαίστεια είναι η αναπνοή του πλανήτη μας κ η κίνηση του διάπυρου υλικού στα έγκατα της γης..είναι συνηθισμένη διεργασία!!Τα παρακολουθούμε λοιπόν κ αφήνουμε στην άκρη σενάρια «μεγάλων καταστροφών» που οδηγούν μόνο σε πανικό κ αβεβαιότητα!!