Θ. Σκυλακάκης: «Κλειδί» οι συνεργασίες στην Αν. Μεσόγειο για την ενεργειακή μετάβαση
Στον καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι συνεργασίες στην Ανατολική Μεσόγειο για την επίτευξη του στόχου της ενεργειακής μετάβασης αναφέρθηκε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας στο East Mediterranean Gas Forum (EMGF), που πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας (27-28/5), καθώς η Ελλάδα έχει την προεδρία του Φόρουμ για το 2024.
Η διήμερη σύνοδος συνδιοργανώθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τη Γραμματεία του EMGF, με πεδία εστίασης την παραγωγή και μεταφορά υδρογόνου, την χρήση υποδομών δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων.
Υπενθυμίζεται πως το EMGF απαρτίζεται, πέραν της Ελλάδας, από τα εξής επτά πλήρη κράτη – μέλη: Γαλλία, Αίγυπτος, Ιορδανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κύπρος και Παλαιστίνη. Σημειώνεται, επίσης, ότι συμμετέχουν ως παρατηρητές του Οργανισμού: οι ΕΕ, οι ΗΠΑ και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Ο κ. Σκυλακάκης, ανοίγοντας τις εργασίες του Συνεδρίου, παρουσία εκπροσώπων κρατών-μελών του Φόρουμ, τόνισε πως «το EMGF είναι καλά δομημένο, ώστε να λειτουργεί ως σύνδεσμος μεταξύ κυβερνήσεων, βιομηχανίας, ρυθμιστικών αρχών και επιστημονικών ιδρυμάτων». Υπογράμμισε πως είναι σημαντικό το γεγονός ότι τα μέλη του παραμέρισαν τις διαφορές τους, εστιάζοντας στην ανάπτυξη συνεργειών για την παραγωγή και τη διακίνηση φυσικού αερίου, μέσα από τη δημιουργία κοινών υποδομών.
Αναφέρθηκε, επίσης, στο σημαντικό ρόλο των κοιτασμάτων αερίου στην Νοτιοανατολική Ευρώπη για την ενεργειακή ασφάλεια, συνολικά, της Ευρώπης. Ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τόνισε πως όσο αυξάνεται η απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό αέριο, θα ενισχυθεί και ο ρόλος των εισαγωγών LNG από άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Σ’ αυτήν την κατεύθυνση πρόσθεσε πως η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει το υπερσύγχρονο δίκτυο φυσικού αερίου της ως αγωγό διαμετακόμισης μεγάλων ποσοτήτων LNG προς την κεντρική και την Βόρεια Ευρώπη.
Ο κ. Σκυλακάκης σημείωσε, ακόμη, πως με αυτά τα δεδομένα, το φυσικό αέριο είναι και θα παραμείνει σημαντικό «συστατικό» του εθνικού και του περιφερειακού ενεργειακού μείγματος μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Ωστόσο, όπως είπε, πρόκειται για ένα καύσιμο – «γέφυρα», στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης.
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως η ανάγκη για υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα δεν μπορούν να καλυφθούν, αποκλειστικά, από κράτη-μέλη της ΕΕ. Γι’ αυτό και οι συνεργασίες με άλλες χώρες της Μεσογείου, όπως εξήγησε ο Υπουργός, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην ευρύτερη στρατηγική της ΕΕ για την απανθρακοποίηση.
Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, κατά την τοποθέτησή της σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης ανέφερε πως η χώρα μας, έχοντας αναλάβει την προεδρία του EMGF, του Ενεργειακού Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου, φιλοξένησε στην Αθήνα μια σημαντική εκδήλωση για την περιφερειακή, ενεργειακή συνεργασία. «Ένα συνέδριο αφιερωμένο στις τελευταίες εξελίξεις για το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται σε νέα πεδία δραστηριοποίησης», όπως είπε, αναφέροντας, χαρακτηριστικά, τις εξελίξεις στο CCS, τις υποδομές δέσμευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα, που είναι έργα απαραίτητα για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Παράλληλα, έκανε λόγο για τον ρόλο που θα διαδραματίσει το υδρογόνο, ως νέο καύσιμο, το οποίο πρόκειται να αξιοποιήσει τις υποδομές του φυσικού αερίου.
Επιπλέον, η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπογράμμισε: «Η Ελλάδα πρωτοστατεί σε όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται στην Ανατολική Μεσόγειο και την Νοτιοανατολική Ευρώπη και έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια ως κόμβος μεταφοράς, αλλά και δυνητικός παραγωγός φυσικού αερίου. Η χώρα μας, με τη στρατηγική της θέση, την πολιτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη, εγγυάται ότι το ενεργειακό μέλλον της ευρύτερης περιφέρειας, διαμορφώνεται με στόχευση την απανθρακοποίηση, πάντα όμως μέσα σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και επάρκειας εφοδιασμού προς όφελος όλων των χωρών της περιοχής».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας του Φόρουμ, κ. Osama Mobarez, δήλωσε: «Η σημερινή εκδήλωση EMGF στην Ελλάδα σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, υπογραμμίζοντας την κρίσιμη σημασία των συλλογικών προσπαθειών μας για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ο διάλογος μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών του ιδιωτικού τομέα, των κυβερνητικών εκπροσώπων και των ρυθμιστικών φορέων ήταν απίστευτα επωφελής, ανοίγοντας το δρόμο για καινοτόμες στρατηγικές και λύσεις βιώσιμης ενέργειας. Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι μοναδικά τοποθετημένη με στιβαρές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων εκτεταμένων αγωγών φυσικού αερίου, τερματικών σταθμών LNG και αναδυόμενων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτή η υποδομή όχι μόνο υποστηρίζει τις περιφερειακές ενεργειακές ανάγκες, αλλά διαδραματίζει, επίσης, κρίσιμο ρόλο στο παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο. Οι άφθονες πηγές φυσικού αερίου της περιοχής μας είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μετάβαση σε καθαρή ενέργεια. Οι σημερινές συζητήσεις απέδειξαν, ότι προωθώντας πρωτοβουλίες απαλλαγής από τον άνθρακα και αξιοποιώντας τις υποδομές μας, μπορούμε να συμβάλουμε, σημαντικά, στις παγκόσμιες προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στο ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη συνδιοργάνωση αυτής της εκδήλωσης. Η ακλόνητη υποστήριξή τους και η δέσμευσή τους για την προώθηση αυτών των ουσιαστικών συζητήσεων ήταν ανεκτίμητη».
Στο πρώτο πάνελ της Συνόδου, εκπρόσωποι των χωρών – μελών του EMGF συζήτησαν, ανταλλάσσοντας προτάσεις για καλές πρακτικές επιτάχυνσης της απανθρακοποίησης.
Πεδίο εστίασης του δεύτερου πάνελ, όπου συμμετείχαν στελέχη της ενεργειακής αγοράς, ήταν το κανονιστικό πλαίσιο και οι επενδυτικές δυνατότητες, αναφορικά με τη δέσμευση και την αποθήκευση άνθρακα.
Στο τρίτο πάνελ, εκπρόσωποι των ρυθμιστικών αρχών και στελέχη της αγοράς έθεσαν επί τάπητος το ρυθμιστικό πλαίσιο και τις αναπτυξιακές δυνατότητες που δημιουργούνται από την παραγωγή και κατανάλωση υδρογόνου.
Κατά την τελευταία ανοιχτή συζήτηση της ημέρας το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στο μέλλον των εξορύξεων υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Σημειώνεται πως στο πλαίσιο του EMGF είχε προηγηθεί, επίσκεψη και ξενάγηση των προσκεκλημένων στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.
