«Θησέας Κυκλάδων»: Ανησυχία για τις αλλαγές που προβλέπει το σχέδιο νόμου “Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης”
Με το κείμενο αυτό θέλουμε να σας ενημερώσουμε και να επιστήσουμε την προσοχή σας στις τρέχουσες εξελίξεις, που αφορούν το μέλλον του Κέντρου Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «Θησέας Κυκλάδων».
Με μεγάλη ανησυχία πληροφορηθήκαμε τις αλλαγές, που προτείνονται στον χώρο των εξαρτήσεων, όπως περιγράφονται στο σχέδιο Νόμου με τίτλο: “Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης”. Στο εν λόγω νομοσχέδιο καταργείται το άρθρο 61 του Νόμου 3459 (2006), με το οποίο προβλέπεται η πάγια και τακτική χρηματοδότησή των Κέντρων Πρόληψης από το Κράτος μέσω των δύο ονομασμένων πηγών (Υπουργείο Υγείας και Εσωτερικών). Καταργούνται και οι Προγραμματικές Συμβάσεις τους, καθώς και κάποιες ρήτρες, που διασφαλίζουν τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης. Καταργείται επίσης το άρθρο 60, παράγραφος 4, του νόμου 4139, σύμφωνα με το οποίο τα Κέντρα Πρόληψης ανήκουν στους εγκεκριμένους φορείς πρόληψης. Στη θέση τους δημιουργείται ένας ενιαίος κεντρικός οργανισμός, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, ο οποίος αποσυνδεδεμένος από την τοπική κοινωνία και την τοπική αυτοδιοίκηση, δύσκολα θα μπορεί να ανταποκριθεί στις κατά τόπους ανάγκες και ιδιαιτερότητες.
Τα Κέντρα Πρόληψης με την εμπειρία και τις επιστημονικές τους παρεμβάσεις έχουν συμβάλει να είναι η Ελλάδα μια από τις πρώτες χώρες πανευρωπαϊκά, στη μείωση της εξάρτησης σε νέες ηλικίες. Η σημερινή μορφή οργάνωσης και διοίκησης των Κ.Π. (Ν.Π.Ι.Δ.) είναι πρότυπο μοντέλο άσκησης κοινωνικής πολιτικής και εκπόνησης δράσεων προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας. Με την ισότιμη συμμετοχή όλων των ενεργών πολιτικών, επιστημονικών και κοινωνικών φορέων, με τη μορφή των Αστικών Εταιρειών, διασφαλίζουν, επίσης, την άμεση ανταπόκριση στις ιδιαίτερες ανάγκες και τα αιτήματα των τοπικών κοινωνιών.
Ο ρόλος των τοπικών κοινωνιών στην πρόληψη των εξαρτήσεων είναι σημαντικός, όπως αναφέρεται από Διεθνείς Οργανισμούς. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας αναφέρει μετά από έρευνα που διενήργησε, πως: ‘’οι κάτοικοι μιας περιοχής είναι σε καλύτερη θέση να διαγνώσουν τις τοπικές προτεραιότητες και να στηρίζουν λύσεις. Αλλά και οι άνθρωποι (δέκτες των προγραμμάτων πρόληψης) είναι πιο ευαίσθητοι στην προσωπική επιρροή των ατόμων του άμεσου περιβάλλοντός τους, παρά σε μηνύματα που προέρχονται από άγνωστα άτομα’’.
Ειδικά για τις Κυκλάδες, η ευελιξία του καθεστώτος λειτουργίας του «Θησέα Κυκλάδων» με την διαχρονική και αμέριστη υποστήριξη των Διοικητικών Συμβουλίων του, των Δήμων, της Νομαρχίας στο παρελθόν και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου σήμερα, έχει εξασφαλίσει τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των κατοίκων τους. Στον πιο πολυνησιωτικό Νομό της χώρας, για τον οποίο, το άρθρο 101 του Συντάγματος περί νησιωτικότητας προβλέπει ειδική μεταχείριση, το καθεστώς αυτό συμβάλλει καθοριστικά στην αποτελεσματικότητα του έργου της πρόληψης, γιατί εξυπηρετεί την τακτική και συνεπή παρουσία σε πολλά διαφορετικά νησιά, τις μακροχρόνιες δράσεις και την δημιουργία συνεργατικών δικτύων. Παράλληλα, η παντελής έλλειψη δομών και υπηρεσιών σχετικών με τις εξαρτήσεις στα νησιά, καθώς και οι ελάχιστες προσφερόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, επιφορτίζουν το έργο του Κέντρου Πρόληψης και υπογραμμίζουν τη σημασία της ύπαρξής του.
Μετά από 25 χρόνια λειτουργίας, που υποστηρίζουμε σταθερά και με συνέπεια τις οικογένειες και την εκπαιδευτική κοινότητα, το Κ.Π. «Θησέας Κυκλάδων» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των κοινοτήτων των νησιών. Η παραδειγματική δουλειά του έχει οδηγήσει σε σχέσεις συνεργασίας και δεσμούς εμπιστοσύνης με φορείς και πρόσωπα της κοινότητας διαχρονικά. Ενδεικτικά, το τελευταίο έτος το Κ.Π. με τα 6 στελέχη του στη Σύρο και στα παραρτήματα της Πάρου και της Σαντορίνης εξυπηρέτησε περισσότερους από 4.000 γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές σε 20 νησιά & 65 σχολικές μονάδες.
Πέραν της εργασιακής ανασφάλειας που δημιουργείται στις εργαζόμενες του Κ.Π., αγωνιούμε για το μέλλον της πρόληψης στη χώρα, ειδικά στην εποχή μας που οι δείκτες ψυχοκοινωνικής υγείας εμφανίζονται ιδιαίτερα επιβαρυμένοι με σημαντικό αντίκτυπο στην οικογενειακή και σχολική ζωή και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη των εθισμών.
Επειδή η πρόληψη είναι υπόθεση όλων μας θεωρούμε απαραίτητη την συμβολή των τοπικών κοινωνιών, όχι μόνο στην εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του Κέντρου Πρόληψης των Κυκλάδων και όλων των Κέντρων Πρόληψης στην επικράτεια, αλλά και στη βελτίωση του υπάρχοντος πλαισίου, στην επαρκή στελέχωση και την ενίσχυσή τους.
Ο πρόεδρος Γ. Λεονταρίτης, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και οι εργαζόμενες
του Κέντρου Πρόληψης «ΘΗΣΕΑΣ ΚΥΚΛΑΔΩΝ»
