Η ποσότητα και η ποιότητα των ευρημάτων που κάθε τόσο έρχονται στο φως από το ακατοίκητο νησάκι Δεσποτικό αποσαφηνίζουν τη σπουδαιότητα που είχε το Ιερό κατά την αρχαιότητα. Και επιπλέον τη χωροταξική διάταξη του χώρου και την εξαιρετικά οργανωμένη λειτουργία του στο κέντρο του Αιγαίου κατά τους αρχαϊκούς χρόνους, όπου επισκέπτες του έφταναν με πλοία στο απάνεμο λιμάνι του από την Κόρινθο, τη Φοινίκη, τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Κύπρο!
Η αναστήλωσή του δε, αντανακλά αιώνες ομορφιάς! Κατά τον 6ο αιώνα π.Χ ένα μεγάλο ιερό του Απόλλωνα «μεγαλύτερο από το αντίστοιχο της αρχαϊκής Δήλου» ιδρύεται στο Δεσποτικό, επιβεβαιώνει στον «Ε.Τ.» ο υπεύθυνος ανασκαφέας αρχαιολόγος Γιάννος Κουράγιος, όπου ο ίδιος αποκάλυψε το 1997 και δίνει ένα καθοριστικό στοιχείο που μας τοποθετεί στην εποχή εκείνη και συνδέεται με τα νέα ευρήματα της φετινής ανασκαφής στη Μάντρα Δεσποτικού.
Στο τέλος του 6ου αιώνα ο Νάξιος τύρρανος Λυγδάμης με την υποστήριξη του τυράννου Πεισίστρατου θέτει το νησί, την Πάρο, υπό την επικυριαρχία του. Σε όλη τη διάρκεια της αρχαϊκής περιόδου η Πάρος είναι σε ανταγωνισμό με τη Νάξο και αναδεικνύεται σε πρωτοπόρο κέντρο καλλιτεχνικής παραγωγής μαρμάρινων αγαλμάτων κούρων και κόρων, αναθηματικών μνημείων και αγγείων απαράμιλλής ομορφιάς.
«Οι Σίφνιοι ήταν οι πιο πλούσιοι νησιώτες από την εκμετάλλευση των μεταλλείων χρυσού και αργύρου που υπήρχαν στον τόπο τους. Αποφάσισαν και ανέθεσαν σε Παριανούς καλλιτέχνες να κτίσουν το θησαυρό που αφιέρωσαν στον Απόλλωνα στους Δελφούς!», σημειώνει ο κ. Κουράγιος, ο οποίος από το 2014 διευθύνει και το αναστηλωτικό πρόγραμμα στον αρχαιολογικό χώρο του Δεσποτικού, αποτυπώνοντας το μεγαλείο της Πάρου εκείνης της εποχής στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ, περίοδος της ύψιστης ακμής του μεγάλου παριανού ιερού του Απόλλωνα.
Δημόσια παροχή νερού
Τα ευρήματα από την ανασκαφική έρευνα της τρέχουσας χρονιάς επιβεβαιώνουν και εμπλουτίζουν τις γνώσεις και το χώρο με ευρήματα από το οργανωμένο και εκτενές σύστημα συλλογής και επεξεργασίας υδάτων αποτελούμενου από δεξαμενές και κτιστό αγωγό. «Η κατασκευή υδροδοτικού δικτύου έγινε για δημόσια παροχή νερού», μας λέει ο κ. Κουράγιος, και επισημαίνει πως υπήρξε κρήνη και πηγή, από τις οποίες έτρεχε νερό που διοχετευόταν στο ιερό για τις λειτουργικές ανάγκες, αλλά και εφοδίαζε τα πλοία που προσέγγιζαν τον ιερό. Οι φετινές ανασκαφικές εργασίες επικεντρώθηκαν στο σύστημα των δεξαμενών καθώς και στην περιοχή νότια του τεμένους, στο Ανατολικό Συγκρότημα και στο Κτίριο Π. Συγκεκριμένα, συνεχίστηκε η ανασκαφή της κεντρικής Δεξαμενής 1, αλλά και της νοτιότερης κυκλικής δεξαμενής Δεξαμενή 3. Με βάση τα σωζόμενα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα διακρίνονται τουλάχιστον δύο αρχιτεκτονικές φάσεις της κεντρικής δεξαμενής κατά την αρχαιότητα. Μπροστά από το βόρειο και το δυτικό τοίχο ήρθε στο φως μία κατασκευή σχήματος Π. Στον περίβολο αυτό εντοπίστηκε λατρευτικός ναόσχημος Κτιρίο Π.
eleftherostypos.gr
